Iingxoxobunzululwazi zaseAfrika Iingxoxobunzululwazi zaseAfrika Ngokufa Kolwimi: izizathu neendlela zokukhawulelana nokufa kolwimi African scientific discussions on language death: reasons for, and methods of, dealing with language death

IF 0.1 Q4 EDUCATION & EDUCATIONAL RESEARCH Per Linguam-A Journal of Language Learning Pub Date : 2023-01-01 DOI:10.5785/39-1-1024
M. Diko
{"title":"Iingxoxobunzululwazi zaseAfrika Iingxoxobunzululwazi zaseAfrika Ngokufa Kolwimi: izizathu neendlela zokukhawulelana nokufa kolwimi African scientific discussions on language death: reasons for, and methods of, dealing with language death","authors":"M. Diko","doi":"10.5785/39-1-1024","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Eli nqaku ligxile ekugrombonceni, ngeembono zelingwistiki, malunga nezizathu ezikhokelela ekutshabalaleni kolwimi ekungaba sisiXhosa, isiZulu, Xitsonga njalo njalo – oko kukuthi, iilwimi zomthonyama. IsiThako Sokufa Kolwimi sisetyenziswa njengesithako esigqwesayo ukubonisa ukuba iingxaki zokufa kolwimi kudala zikho. Nakubeni kunjalo, inqaku eli limi kwimbono ethi ufundonzulu ngokutshaba kolwimi ngumba omtsha nakubeni, ngokweengxaki, kudala ukho njengoko kubonakala nakwibali laseBhayibhileni nefuthe lobukoloniyali kumazwe ngamazwe aseAfrika. Ukuqhuba iingxoxobunzululwazi, kuboniswa ubungozi intlalo ejongene nabo xa kungekho nzame zaneleyo ezenziwayo ukukhusela nokusindisa iilwimi, ingakumbi iilwimi zomgquba. Ebuthunjini beengxoxobunzululwazi, kuya kuvela ngakumbi nangakumbi ukuba iipolisi zolwimi ziyaqulunqwa, kanti kolo qulunqo kukho ukufa okuncathamileyo okungakhokelela ekutshabeni kolwimi. Umsantsa ophawulekileyo, njengoko kuphengululwe uncwadi, nekuthi kuzanywe ukuba uvalwe, ngowokuba ufundonzulu ngokutshaba kolwimi lunqongophele eAfrika, nto leyo ikhwinisayo. Okona kuyinqontsonqa eyingxubakaxaka kukuba uphuhliso lolwimi luthatha ixesha elide kodwa ukufa kolwimi kuthatha ixesha nje elifutshane. Ekugqibeleni, eli nqaku livala umkhusane ngelithi, umba wophuhliso nokhuliso wolwimi kudingeka ukuba uthathelwe ingqalelo kuba asinto inokusuka yenziwe ize igqitywe ngexesha elifutshane. Iingcebiso malunga neengxoxobunzululwazi ezithe zanyuswa zibekwa ngendlela exoxayo nephendlayo ngethemba lokuba iingcali zolwimi ziza kuthabathisa apho eli nqaku liphele khona.","PeriodicalId":43109,"journal":{"name":"Per Linguam-A Journal of Language Learning","volume":"93 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.1000,"publicationDate":"2023-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"1","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Per Linguam-A Journal of Language Learning","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.5785/39-1-1024","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"Q4","JCRName":"EDUCATION & EDUCATIONAL RESEARCH","Score":null,"Total":0}
引用次数: 1

Abstract

Eli nqaku ligxile ekugrombonceni, ngeembono zelingwistiki, malunga nezizathu ezikhokelela ekutshabalaleni kolwimi ekungaba sisiXhosa, isiZulu, Xitsonga njalo njalo – oko kukuthi, iilwimi zomthonyama. IsiThako Sokufa Kolwimi sisetyenziswa njengesithako esigqwesayo ukubonisa ukuba iingxaki zokufa kolwimi kudala zikho. Nakubeni kunjalo, inqaku eli limi kwimbono ethi ufundonzulu ngokutshaba kolwimi ngumba omtsha nakubeni, ngokweengxaki, kudala ukho njengoko kubonakala nakwibali laseBhayibhileni nefuthe lobukoloniyali kumazwe ngamazwe aseAfrika. Ukuqhuba iingxoxobunzululwazi, kuboniswa ubungozi intlalo ejongene nabo xa kungekho nzame zaneleyo ezenziwayo ukukhusela nokusindisa iilwimi, ingakumbi iilwimi zomgquba. Ebuthunjini beengxoxobunzululwazi, kuya kuvela ngakumbi nangakumbi ukuba iipolisi zolwimi ziyaqulunqwa, kanti kolo qulunqo kukho ukufa okuncathamileyo okungakhokelela ekutshabeni kolwimi. Umsantsa ophawulekileyo, njengoko kuphengululwe uncwadi, nekuthi kuzanywe ukuba uvalwe, ngowokuba ufundonzulu ngokutshaba kolwimi lunqongophele eAfrika, nto leyo ikhwinisayo. Okona kuyinqontsonqa eyingxubakaxaka kukuba uphuhliso lolwimi luthatha ixesha elide kodwa ukufa kolwimi kuthatha ixesha nje elifutshane. Ekugqibeleni, eli nqaku livala umkhusane ngelithi, umba wophuhliso nokhuliso wolwimi kudingeka ukuba uthathelwe ingqalelo kuba asinto inokusuka yenziwe ize igqitywe ngexesha elifutshane. Iingcebiso malunga neengxoxobunzululwazi ezithe zanyuswa zibekwa ngendlela exoxayo nephendlayo ngethemba lokuba iingcali zolwimi ziza kuthabathisa apho eli nqaku liphele khona.
查看原文
分享 分享
微信好友 朋友圈 QQ好友 复制链接
本刊更多论文
求助全文
约1分钟内获得全文 去求助
来源期刊
Per Linguam-A Journal of Language Learning
Per Linguam-A Journal of Language Learning EDUCATION & EDUCATIONAL RESEARCH-
CiteScore
0.50
自引率
0.00%
发文量
3
审稿时长
6 weeks
期刊最新文献
Iingxoxobunzululwazi zaseAfrika Iingxoxobunzululwazi zaseAfrika Ngokufa Kolwimi: izizathu neendlela zokukhawulelana nokufa kolwimi African scientific discussions on language death: reasons for, and methods of, dealing with language death Turn-taking in multilingual classroom interaction Le jeu comme outil de motivation en classe de Français Langue Etrangere au Lesotho: Le cas de Tsakholo High School Games as a way to motivate a French as a Foreign Language classroom: the case of Tsakholo High School Mediating meaning in booktalk: Reading Clubs as third spaces Using Process-oriented, Guided-inquiry Learning in the Teaching of Academic Literacy
×
引用
GB/T 7714-2015
复制
MLA
复制
APA
复制
导出至
BibTeX EndNote RefMan NoteFirst NoteExpress
×
×
提示
您的信息不完整,为了账户安全,请先补充。
现在去补充
×
提示
您因"违规操作"
具体请查看互助需知
我知道了
×
提示
现在去查看 取消
×
提示
确定
0
微信
客服QQ
Book学术公众号 扫码关注我们
反馈
×
意见反馈
请填写您的意见或建议
请填写您的手机或邮箱
已复制链接
已复制链接
快去分享给好友吧!
我知道了
×
扫码分享
扫码分享
Book学术官方微信
Book学术文献互助
Book学术文献互助群
群 号:481959085
Book学术
文献互助 智能选刊 最新文献 互助须知 联系我们:info@booksci.cn
Book学术提供免费学术资源搜索服务,方便国内外学者检索中英文文献。致力于提供最便捷和优质的服务体验。
Copyright © 2023 Book学术 All rights reserved.
ghs 京公网安备 11010802042870号 京ICP备2023020795号-1