Oyuncuların cinsel tacizin görünürlüğü, önleme ve izleme stratejileriyle ilgili görüşleri

Abstract

Bu araştırma Türkiye’de sahne sanatları alanında cinsel taciz davranışlarının görünürlüğü ile önleme ve izleme stratejilerini ortaya çıkarmayı hedeflemektedir. Çalışmada, ‘cinsel taciz’ fenomen olarak ele alınıp, özel tiyatrolarda çalışan profesyonel oyuncuların deneyim ve görüşlerinin tümevarımsal bir yaklaşımla değerlendirildiği nitel bir araştırma yapılmıştır. Araştırma deseni olarak fenomenoloji, veri toplama aracı olarak ise doküman inceleme ve derinlemesine görüşme yöntemi kullanılmıştır. Derinlemesine görüşmeler, dört araştırmacı tarafından, en az beş yıllık geçmişi olan özel tiyatrolarda çalışan 13 kadın ve 14 erkekten oluşan toplam 27 oyuncu ile gerçekleştirilmiştir. Bu deneyimlerin farklılıkları ve ortaklıkları üzerinden, Türkiye’de oyuncuların cinsel tacize maruz kaldıklarında yasadışı olan bu durumu nasıl görünür kıldıklarını, bireysel ya da kurumsal yollarla nasıl bir raporlama süreci izlediklerini veya hangi kanallarla bu durumu çözmeye veya sonlandırmaya çalıştıkları açıklanmıştır. Yanı sıra, oyuncuların cinsel tacizin gerçekleşmemesi için ne tür önleme davranış ve stratejileri geliştirdiğini gösterilmiştir. İzleme stratejisi olarak ise oyuncuların takip ettikleri süreçler ve sonuçları ele alınmıştır. Araştırmada oyuncular ülkemizde cinsel tacizin görünmez olmasını bireysel, kurumsal ve kültürel olmak üzere üç nedene dayandırırken, cinsel tacizi önlemeye yönelik sekiz farklı strateji kullandıkları saptanmıştır. Cinsel tacizi izlemeye yönelik stratejiler ise cinsel taciz yaşantısını tanımlama ve bildirme ile bildirim sonrası olmak üzere üç başlık altında ele alınmıştır. Araştırma bu konuda Türkiye’de yapılan ilk çalışma olması nedeniyle öncü niteliğindedir.