Obrazki z dziecięcego świata. Dziecko i dzieciństwo na materiałach ikonograficznych w publikacjach adresowanych do dzieci z II połowy XIX i początku XX wieku – wybrane problemy

Abstract

W polskiej historiografii w ostatnich dziesięcioleciach zaobserwowano rosnące zainteresowanie problematyką dziecka i dzieciństwa w przeszłości. Badacze coraz częściej i chętniej podejmują badania nad dzieckiem i światem dziecka wpisane w tak zwaną społeczną historię edukacji oraz historię życia prywatnego i codziennego. Przedmiotem odkryć jest dziecko i dzieciństwo, jak pokazano na materiałach ikonograficznych. Przedział czasowy obejmuje drugą połowę XIX i początek XX wieku, ponieważ w tym okresie nastąpił znaczny wzrost liczby i rodzajów publikacji ilustrowanych licznymi grafikami, a wraz z upływem czasu zdjęciami. Należą do nich czasopisma kobiece, rodzinne, dziecięce, polityczno-społeczne i literackie, opowieści dla młodszych i starszych dzieci, tablice i materiały ilustracyjne do nauki. Dagerotypy - fotografie stają się powszechne, publikowane są pocztówki. Te z nich, które były adresowane do dzieci, będą wykorzystywane jako podstawa tego tekstu, służąca do przedstawienia świata dziecka. Ze względu na zakres materiału źródłowego zostaną pokazane tylko wybrane zagadnienia i aspekty dzieciństwa na ziemiach polskich w badanym okresie. Przedstawione zostaną poszczególne typy źródeł ikonograficznych, na których badacz może znaleźć tytuł "obrazy ze świata dziecka". Oprócz omówienia ich specyfiki zostaną przedstawione przykłady ilustrujące zwyczajność i niezwykłość codziennego życia dziecka.