Selected constructions with nouns denoting emotions and metaphors of emotions in Czech

Abstract

Artykuł dotyczy relacji między formą konstrukcji, w której pojawiają się rzeczowniki oznaczające emocje, a konceptualizacją metaforyczną tych emocji w języku czeskim. Koncentruję się na wybranych rzeczownikach oznaczających emocje negatywne (vztek ‘wściekłość’, zlost ‘złość’, hněv ‘gniew’, amok ‘amok’, strach ‘strach’, úzkost ‘niepokój’, panika ‘panika’, nelibost ‘uraza’, nechuť ‘niechęć’) oraz na czasownikach, z którymi mogą być łączone w funkcji podmiotu lub dopełnienia (oraz marginalnie i innych typów). Zostały zidentyfikowane zgodności w preferowanych typach konstrukcji dla danych emocji, w repertuarze używanych czasowników oraz w metaforach powiązanych. Jednak wyniki można wyjaśnić za pomocą procesów metaforycznych lub czynników semantycznych, takich jak intensywność lub „aktywność” emocji tylko częściowo. Artykuł łączy teorię walencyjną z kognitywnym podejściem do języka i jest oparty na danych z synchronicznego korpusu pisanego języka czeskiego SYN2015.