ABDESTTE AYAĞI YIKAMANIN VEYA MESH ETMENİN FIKHİ BOYUTU

Fakihlere gore abdestin farzlarindan birisi ayaklarin yikanmasidir. Bu, Islâm’in bidayetinden itibaren Muslumanlarin kahir ekseriyeti tarafindan boyle kabul edilmis ve bu sekilde uygulanagelmistir. Ancak son zamanlarda akademik duzeyde yapilan bazi calismalarda ciplak ayaga mesh etmenin farz oldugu iddia edilmis; gerekce olarak da mesh ile ilgili delillerin daha guclu oldugu soylenmistir. Bu meselede Ehl-i sunnet ile Şia’yi iki taraf olarak gosterip Ehl-i sunnet âlimlerinin mesh hakkindaki delilleri gormedigi ve gormezlikten geldigi ileri surulmustur. Ahkam ile alakali bir konu olmasi itibariyle mesele fikhi acidan incelendiginde soylemlerin ve iddialarin ilmi olmadigi; goruslerini ispat edebilmek icin soylem sahiplerinin bazi delilleri carpittiklari gorulecektir. Her seyden once bu mesele, Ehl-i sunnet ile Şia’nin arasinda degil; Imâmiyye Şia’si ile diger tum Muslumanlar arasinda hicri ikinci asirdan itibaren yasanan koklu bir ihtilaftir. Asirlardir abdest alirken ayaklari yikamanin hicbir problem olmadigi ve gunumuzde de herhangi bir problem teskil etmedigi bir cografyada hakikatin hilafina bu tur goruslerin dile getirilmeye baslanmasi; abdestte mesh etmenin dogru, yikamanin yanlis oldugu seklinde bir algi olusturulmaya calisilmasi konunun fikhi boyutunu akademik duzeyde ele almayi zorunlu kilmistir. Bu nedenle makalede abdestte ayaklarin yikanmasi ve mesh edilmesi, fikhi acidan ayrintili bir sekilde incelenmistir.