The Role of Exposure to Occupational Toxic Substances in the Etiology of Chronic Myeloproliferative Neoplasms

Teknolojinin ve endüstrileşmenin hızla ilerlediği son yıllarda, günümüzde kullanılan 100 binden fazla kimyasalın 700’den fazlasının kanserojen olduğu bildirilmektedir. Pek çok toksik maddenin ise insan organizmasına zararı belirlenememiştir. Hematolojik hastalıkların çevresel ve mesleksel toksik maddelerden benzen gibi bazıları ile ilişkisi kanıtlanmış olsa da, bilinmezler çok daha fazladır. Kronik myeloproliferatif neoplazilar bazı genetik mutasyonlarla ilişkilendirilmektedir, ancak bu mutasyona neden olan etmen halen saptanmış değildir. Benzen, solventler, elektromanyetik radyasyon, polisiklik aromatik hidrokarbonlar gibi toksik maddelerin hastalık ile ilişkili olabileceği belirtilmektedir. Toksik maddelerin etik nedenlerle insan sağlığı üzerine etkilerini inceleyen çalışmaların yapılamaması, neden-sonuç ilişkisinin de net olarak belirlenememesine neden olmaktadır. En iyi bilinen meslek hastalığı olan pnömokonyozda olduğu gibi hematolojik hastalıklarda da mesleksel hastalık tanısının konulabilmesi için doğrudan hastalık ile maruziyet ajanı arasında illiyet bağının kurulabilmesi gereklidir. Meslek hastalıkları maruziyetin ortadan kaldırılması ile önlenebilir hastalıklardandır. Hematolojik hastalıkların iş ile ilişkisi ise tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de klinisyenler tarafından gözden kaçırılabilmektedir. Bu derlemede amaç toplumda son zamanlarda sıklığında artış rapor edilen hematolojik hastalık grubunda yer alan kronik myeloproliferatif neoplaziların mesleksel toksinlerle ilişkilerini mevcut araştırmaların sonuçları ile tartışmak ve mesleksel illiyeti kanıtlanmamış olsa da klinik pratiğimizde bu hastaları değerlendirirken meslek öyküsünün önemini vurgulayabilmektir.