{"title":"بارودۆخی سیاسی ئەدیابین لە سەردەمی ئەشکانیدا","authors":"Hazha Abd-Aljabar Raza, Kozad Muhammad Ahmad","doi":"10.21928/juhd.v9n4y2023.pp74-80","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"زانیارییه‌كانمان لهبارهی Adiabene وسنووره‌كه‌یه‌وه پشت به جوگرافی ناسهكانی یۆنان ورۆمان وهكو (سترابۆ Strabo وبهتلیمۆس Ptolemy وپلینی Pliny) دهبهستێت. ئهدیابین لهگهڵ دهركهوتنی ئه‌شكانییه‌كان وهكو شانشینێكی سهردهمی ئهشكانی دهستنیشانكرا، پایتهختهكهی ئهربێلا (ههولێری ئێستا) بوو، دهكهوێته نێوان هه‌ردوو زیێ گهوره وبچووك کە لە لیکوس وکاپرۆس ناسراون، وهاوسنوور بووه لهگهڵ ئهرمینیا، كۆردوێنێ/گۆردینێ (له باكورهوه) وده‌ریاچه‌ی ورمێ (له رۆژههلاتهوه) ، ڕووباری دیجله (له رۆژئاواوه) وتهنانهت ههندێك زهوی رۆژئاوای دیجلهش وهكو شاری ئاشور. شانشيني ئەدیابین بوو بە پەناگەی بۆ پادشایانی ئەشکانی، بە تایبەت لەسەردەمی ئیزاتیسی دووەم دا. شانشینی ناوبراو وپایتەختەکەی کە ئەربێلا بوو پێگهیهكی دیاریان هه‌بوو بۆیه بهشێكی زۆر له تهرمی پادشایانی ئهشكانی له ئهربێلا دهنێژران.شاژنی ئەدیابین ʼهێلینا Helena ʽ وکوڕەکانی ئیزاتیس دووهم و مۆنۆبازۆس دووهم چوونە سهر ئاینی جوله‌كه وخزمه‌تی پهرستگا وئاینی جولهكهیان كردوووە، دوای ئەوە بنەماڵەی شاهانەی ئەدیابین چوون بۆ ئورشەلیم-قودس ولەوێ نیشتەجێ بوون چەند پرۆژەیەکی نیشتەجێ بوون وخێرخوازییان ئەنجام دا، هێلێنای شاژنی ئەدیابین لهگهڵ كوڕهكانی له گۆرستانی پادشایانی ئورشهلیم نێژراون. جار هه‌بووه فهرمانڕهوا ڕێگه پێدراوبوو بهوهی نازناوی پادشا لهخۆی بنێت. بۆ ماوهیهكی زۆر كورت ئهدیابین كهوته ژێر دهستی ڕۆمانهكانهوه كاتێك تراجان (98-117ز.) له 115ز./ 116ز هێرشی كرده سهر ئه‌شكانییه‌كان. بەمەش تراجانی ئیمپراتۆر نازناوی ئهدیابینیكۆس Adiabenicus ی وهرگرت. بەڵام له دوای كاراكاللا وهاتنی ʼماكرینوس ʽMacrinus (217-218 ز.) بۆ سهردهسهڵات كۆتایی بهو ناكۆكییه هات كه له نێوان ئه‌شكانییه‌كان ورۆمانهكان دروست ببو.","PeriodicalId":313826,"journal":{"name":"Journal of University of Human Development","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2023-10-08","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":"{\"title\":\"بارودۆخی سیاسی ئەدیابین لە سەردەمی ئەشکانیدا\",\"authors\":\"Hazha Abd-Aljabar Raza, Kozad Muhammad Ahmad\",\"doi\":\"10.21928/juhd.v9n4y2023.pp74-80\",\"DOIUrl\":null,\"url\":null,\"abstract\":\"زانیارییه‌كانمان لهبارهی Adiabene وسنووره‌كه‌یه‌وه پشت به جوگرافی ناسهكانی یۆنان ورۆمان وهكو (سترابۆ Strabo وبهتلیمۆس Ptolemy وپلینی Pliny) دهبهستێت. ئهدیابین لهگهڵ دهركهوتنی ئه‌شكانییه‌كان وهكو شانشینێكی سهردهمی ئهشكانی دهستنیشانكرا، پایتهختهكهی ئهربێلا (ههولێری ئێستا) بوو، دهكهوێته نێوان هه‌ردوو زیێ گهوره وبچووك کە لە لیکوس وکاپرۆس ناسراون، وهاوسنوور بووه لهگهڵ ئهرمینیا، كۆردوێنێ/گۆردینێ (له باكورهوه) وده‌ریاچه‌ی ورمێ (له رۆژههلاتهوه) ، ڕووباری دیجله (له رۆژئاواوه) وتهنانهت ههندێك زهوی رۆژئاوای دیجلهش وهكو شاری ئاشور. شانشيني ئەدیابین بوو بە پەناگەی بۆ پادشایانی ئەشکانی، بە تایبەت لەسەردەمی ئیزاتیسی دووەم دا. شانشینی ناوبراو وپایتەختەکەی کە ئەربێلا بوو پێگهیهكی دیاریان هه‌بوو بۆیه بهشێكی زۆر له تهرمی پادشایانی ئهشكانی له ئهربێلا دهنێژران.شاژنی ئەدیابین ʼهێلینا Helena ʽ وکوڕەکانی ئیزاتیس دووهم و مۆنۆبازۆس دووهم چوونە سهر ئاینی جوله‌كه وخزمه‌تی پهرستگا وئاینی جولهكهیان كردوووە، دوای ئەوە بنەماڵەی شاهانەی ئەدیابین چوون بۆ ئورشەلیم-قودس ولەوێ نیشتەجێ بوون چەند پرۆژەیەکی نیشتەجێ بوون وخێرخوازییان ئەنجام دا، هێلێنای شاژنی ئەدیابین لهگهڵ كوڕهكانی له گۆرستانی پادشایانی ئورشهلیم نێژراون. جار هه‌بووه فهرمانڕهوا ڕێگه پێدراوبوو بهوهی نازناوی پادشا لهخۆی بنێت. بۆ ماوهیهكی زۆر كورت ئهدیابین كهوته ژێر دهستی ڕۆمانهكانهوه كاتێك تراجان (98-117ز.) له 115ز./ 116ز هێرشی كرده سهر ئه‌شكانییه‌كان. بەمەش تراجانی ئیمپراتۆر نازناوی ئهدیابینیكۆس Adiabenicus ی وهرگرت. بەڵام له دوای كاراكاللا وهاتنی ʼماكرینوس ʽMacrinus (217-218 ز.) بۆ سهردهسهڵات كۆتایی بهو ناكۆكییه هات كه له نێوان ئه‌شكانییه‌كان ورۆمانهكان دروست ببو.\",\"PeriodicalId\":313826,\"journal\":{\"name\":\"Journal of University of Human Development\",\"volume\":null,\"pages\":null},\"PeriodicalIF\":0.0000,\"publicationDate\":\"2023-10-08\",\"publicationTypes\":\"Journal Article\",\"fieldsOfStudy\":null,\"isOpenAccess\":false,\"openAccessPdf\":\"\",\"citationCount\":\"0\",\"resultStr\":null,\"platform\":\"Semanticscholar\",\"paperid\":null,\"PeriodicalName\":\"Journal of University of Human Development\",\"FirstCategoryId\":\"1085\",\"ListUrlMain\":\"https://doi.org/10.21928/juhd.v9n4y2023.pp74-80\",\"RegionNum\":0,\"RegionCategory\":null,\"ArticlePicture\":[],\"TitleCN\":null,\"AbstractTextCN\":null,\"PMCID\":null,\"EPubDate\":\"\",\"PubModel\":\"\",\"JCR\":\"\",\"JCRName\":\"\",\"Score\":null,\"Total\":0}","platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Journal of University of Human Development","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.21928/juhd.v9n4y2023.pp74-80","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
京公网安备 11010802042870号
京ICP备2023020795号-1
分享
求助内容：
应助结果提醒方式：
扫码关注我们
