Köstendilli Süleyman Şeyhî’nin “Kitâb-ı Tâlia fî esrâri’l-ilâhiyyeti’s-sermediyye” Adlı Eserinde Vahdet-i Vücûda Dair Görüşleri

İbnü’l-Arabî’den yüzyıllar sonra yaşamış mutasavvıf Köstendilli Süleyman Şeyhî (öl.1235/1820) eserlerinde varlık konusunu işlemiştir. Köstendilli, 18. yüzyıldan 19. yüzyıla geçilen zaman diliminde bugünkü Bulgaristan’a bağlı Köstendil’de hayatını sürdürmüştür. O, sayısı otuzu bulan eserlerinde tasavvufî bakış açısını ortaya koymuştur. Köstendilli, “Kitâb-ı Tâlia fî esrâri’l-ilâhiyyeti’s-sermediyye” isimli Osmanlı Türkçesi ile yazılmış eserinde vahdet-i vücûd konusunu yoğun bir şekilde işlemiştir. Bu kapsamda Köstendilli’nin zikredilen eserindeki vahdet-i vücûd konusu mevcut çalışmada ele alınmıştır. Bu amaçla Osmanlı Türkçesi ile kaleme alınan “Kitâb-ı Tâlia fî esrâri’l-ilâhiyyeti’s-sermediyye” isimli yazma eserin tamamı Latin harfleri ile trasnkript edilerek eserdeki vahdet-i vücûd temalı bölüm ve cümlelerden hareketle Köstendilli’nin vahdet-i vücûd hakkındaki düşüncesi ortaya konulmaya çalışılmıştır. Makalede nitel araştırma yöntemlerinden doküman inceleme yöntemi kullanılarak elde edilen veriler yorumlanmıştır. Bu çalışmanın sonucunda, Köstendilli’nin varlık konusunda “birlik” fikrine sahip olduğunu söylemek mümkündür.