İncir (Ficus carica L.) bitkisinde in vitro doku kültürü tekniklerinin uygulanma potansiyeli

İncir, çoğunlukla Akdeniz bölgesinde yetişen ve insanlık tarihinin bilinen en eski ıslah edilen meyve türlerinden biri olarak bilinir. Ticari değeri yüksek olan incirin, iklim ve ekolojik istekleri nedeniyle dünyada az sayıda ülkede üretimi yapılabilmektedir. Dünya ülkeleri içinde gerek kuru incir gerekse de taze incir üretiminde Türkiye ilk sırada yer almaktadır. İncir tohumlarının cansızlığı ve ayrıca üretimde yaşanan çeşitli problemlerden ötürü araştırmacılar farklı üretim yöntemlerini tercih etmişlerdir. Bitki doku kültürü teknikleri de bu yöntemler arasında iyi bir alternatif olmuştur. Doku kültürü yöntemleri ile çoğaltım; mevsimsel ve diğer çevresel koşullardan bağımsız, yüksek kaliteli, hastalıksız incir üretimine olanak vermesi nedeniyle yüksek avantajlar sağlamaktadır. Bitki biyoteknolojisindeki uygun ve yeni tekniklerin incir üretimine entegre edilmesi, yüksek kaliteli bitkisel materyalin daha kısa sürede elde edilmesini mümkün kılmaktadır. Bugüne kadar birçok araştırmacı tarafından incir bitkisinde mikroçoğaltım, somatik embriyogenez, kallus kültürü, hastalıksız bitki üretimi (meristem kültürü), protoplast kültürü ve in vitro seleksiyon ile ilgili çeşitli çalışmalar yapılmıştır. Bu amaçla gerçekleştirilen araştırmalarda da sürgün ucu, nod, gövde, yaprak ya da meristem başta olmak üzere farklı eksplant kaynakları kullanılmıştır. Bu çalışmada, ekonomik öneme sahip olan Ficus carica L. türünde in vitro koşullarda farklı uygulama alanlarında elde edilen verilerin incelenmesi ve ulaşılan sonuçların irdelenmesi amaçlanmıştır.