XV. Yüzyıl Ezoterik Anadolu Edvar Geleneğinin Musiki Nazariyatı ve Uygulamasına Sembolik Bir Bakış

XV. yüzyıldaki Anadolu edvar geleneğinin teorik arka planı dönemin kozmos anlayışı olan makrokozmos ve mikrokozmos ile Neoplantoncu 4 aşamalı kozmos anlayışının yanı sıra kozmosun temel yapı taşlarını oluşturduğu düşünülen dört unsuru (toprak, su, hava ateş) sembolik olarak yansıtmaktadır. Bu yansıma nazariyatta makam yapılarının yapı taşı olan dört şube ve ilk veya “asıl” dört makam ile udun dört telinde ortaya çıkmaktadır. Usta ve çırak arasındaki pratiğe dayanan sözlü meşk geleneğin sembolik arka planına baktığımızda duyma yetisi ile dinlemenin öneminin öne çıktığı görülmektedir. Ayrıca makrokozmos ve mikrokozmos terimlerinin çeşitli kavramlar ve metaforlar yoluyla usta ve çırağı sembolize ettiği sonucu ortaya çıkmaktadır. Çalışmamızda ezoterik ekole mensup edvar yazarlarının teorik eserlerinden çıkarılan alıntılardaki sembolik anlamlar hermeneutik yöntemle yorumlanarak 15. yüzyıldaki Anadolu Edvar Geleneğinin arka planında yatan kozmos anlayışı, felsefe ve düşünce şeklinin bu ekolün metodoloji ve terminolojisine ne şekilde yansıdığının ortaya çıkarılması amaçlanmaktadır. Araştırmanın kapsamı 15. yüzyıl Osmanlı Anadolu’sundaki teori kaynakları ile bu yüzyılın Osmanlı/Anadolu dönemi ile sınırlandırılmıştır. Makalemizde yöntem olarak tarihsel kaynaklar üzerinden literatür taraması yapılması nedeniyle tarihsel müzikoloji disiplininden de yararlanılmaktadır. Literatür tarama ve kaynak belirleme de edvar yazarlarının nazari eserleri birincil kaynak olarak kullanılmış, ayrıca bu konularda yazılmış makale, döneme ait tarihsel bilgi içeren kitaplar ve tezlerden de faydalanılmıştır.  Anahtar Kelimeler: Makrokozmos/Mikrokozmos, Ezoterik, Meşk Geleneği, Usta/Çırak.