{"title":"Słownik terminologii lekarskiej polskiej z 1881 roku jako przedmiot badań historyka języka polskiego","authors":"L. Jankowiak","doi":"10.4467/2543702xshs.22.005.15971","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Wiek XIX należy do przełomowego w dziejach polskiej terminologii medycznej. Powstał wówczas, opublikowany w 1881 roku w wyniku licznych dyskusji, głównie środowiska lekarskiego, najważniejszy leksykon krakowski Słownik terminologii lekarskiej polskiej. Chociaż jego terminologia reprezentuje szkołę krakowską, to wpływy innych polskich ośrodków naukowych są w nim również widoczne, ponieważ na ostatnim etapie przygotowań leksykonu krakowscy autorzy słownika konsultowali się z warszawskimi, poznańskimi i lwowskimi lekarzami. Materiał w tym przekładowym słowniku jest różnorodny i nierzadko przekracza granice ówczesnej medycyny. Jest bogatym źródłem dla historyka języka polskiego do badania nie tylko stanu polskiej terminologii medycznej w XIX stuleciu (np. liczebności, pochodzenia terminów), terminologii wówczas porządkowanej i uzupełnianej w sposób zorganizowany i świadomy, lecz także – charakterystycznych w niej zjawisk (np. synonimii i polisemii) na tle innych epok w dziejach polskiej terminologii medycznej. Celem artykułu jest nie tylko zrelacjonowanie stanu dotychczasowych badań historycznojęzykowych, lecz także wskazanie możliwości, jakie te badania dają kolejnym badaczom polszczyzny.","PeriodicalId":36875,"journal":{"name":"Studia Historiae Scientiarum","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2022-08-26","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Studia Historiae Scientiarum","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.4467/2543702xshs.22.005.15971","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"Q1","JCRName":"Arts and Humanities","Score":null,"Total":0}
Słownik terminologii lekarskiej polskiej z 1881 roku jako przedmiot badań historyka języka polskiego
Wiek XIX należy do przełomowego w dziejach polskiej terminologii medycznej. Powstał wówczas, opublikowany w 1881 roku w wyniku licznych dyskusji, głównie środowiska lekarskiego, najważniejszy leksykon krakowski Słownik terminologii lekarskiej polskiej. Chociaż jego terminologia reprezentuje szkołę krakowską, to wpływy innych polskich ośrodków naukowych są w nim również widoczne, ponieważ na ostatnim etapie przygotowań leksykonu krakowscy autorzy słownika konsultowali się z warszawskimi, poznańskimi i lwowskimi lekarzami. Materiał w tym przekładowym słowniku jest różnorodny i nierzadko przekracza granice ówczesnej medycyny. Jest bogatym źródłem dla historyka języka polskiego do badania nie tylko stanu polskiej terminologii medycznej w XIX stuleciu (np. liczebności, pochodzenia terminów), terminologii wówczas porządkowanej i uzupełnianej w sposób zorganizowany i świadomy, lecz także – charakterystycznych w niej zjawisk (np. synonimii i polisemii) na tle innych epok w dziejach polskiej terminologii medycznej. Celem artykułu jest nie tylko zrelacjonowanie stanu dotychczasowych badań historycznojęzykowych, lecz także wskazanie możliwości, jakie te badania dają kolejnym badaczom polszczyzny.