„Dziwność istnienia”. Leonii Jabłonkówny czytanie Witkacego

Artykuł przedstawia sylwetkę Leonii Jabłonkówny, reżyserki i krytyczki teatralnej. Żyła w latach 1905–1987. Ukończyła studia polonistyczne na Uniwersytecie Warszawskim (1927) i reżyserskie w Państwowym Instytucie Sztuki Teatralnej (1939). Po wojnie zajmowała się najpierw reżyserią, a w latach 1956–1976 należała do zespołu redakcyjnego „Teatru”, który wówczas ukazywał się jako dwutygodnik. Opublikowała tu około 300 tekstów, w tym kilka recenzji z inscenizacji sztuk Witkacego, m.in. o Matce, ONYCH, Bezimiennym dziele: czterech aktach dość przykrego koszmaru, Nadobnisiach i koczkodanach, Metafizyce dwugłowego cielęcia. Artykuł stanowi omówienie tekstów poświęconych Witkacemu, odsłaniające wnikliwość i odkrywczość Jabłonkówny w odczytywaniu twórczości pisarza, a także niezwykłą umiejętność opisu samych przedstawień, analizy reżyserii i gry aktorów. Mimo błyskotliwości i niezależności sądów, uznania środowiska, a także ogromnego dorobku, jedna z najważniejszych publicystek w dziejach polskiej krytyki pozostawała do niedawna zupełnie zapomniana.