Effect of Various Fire Retardant Chemicals in Different Concentrations on Formaldehyde Emission of Plywood

Ozet Calismanin amaci: Emprenyeli levhalar, kontrplak piyasasinda genis bir yer edinmelerine ragmen, bazi ahsap koruyucularla emprenye islemi, yapisma kusurlari, emprenye sonrasi kimyasal atiklarindan dolayi olusan cevre kirliligi gibi bazi problemlere sebep oldugu bilinmektedir. Ahsap esasli levhalardan aciga cikan formaldehit, ic mekanlarin hava kalitesinde etkili olan baska bir problemdir. Bu calismada, yangin geciktirici kimyasallar ile emprenye edilmis kontrplak levhalarinin formaldehit emisyonu miktarlarinin arastirilmasi amaclanmistir. Calisma alani: Bu calisma, Trabzon’daki Karadeniz Teknik Universitesi Orman Endustri Muhendisligi Bolumu Pilot tesisinde yapilmistir. Materyal ve Yontem: Kavak, kizilagac ve saricam ( Pinus sylvestris L.) kaplamalar, kontrplak icin kullanilmistir. Cinko borat, monoamonyum fosfat ve amonyum sulfat, yangin geciktirici olarak kullanilmistir. Kaplama levhalari, %5, 7 ve 10 olmak uzere uc farkli cozelti konsantrasyonu secilmis ve daldirma yontemi kullanilarak emprenye edilmistir. Kontrplak levhalarinin formaldehit emisyonu miktarlari, DIN EN 717-3 standardinda belirlenen sise yontemine gore belirlenmistir. Sonuclar: Cinko borat ile emprenye edilmis kaplamalardan uretilen kontrplak levhalardan aciga cikan formaldehit kontrol gruplarindan daha yuksek bulunmustur ve emisyon degerlerinin, konsantrasyon arttikca arttigi belirlenmistir. En dusuk formaldehit emisyon degerleri, monoamonyum fosfat ve amonyum sulfat ile emprenye edilmis levhalardan elde edilmistir ve emisyon degerlerinin, konsantrasyon arttikca azaldigi belirlenmistir. Arastirma vurgulari: Yuksek direnc ozelliklerinin aranmadigi bazi kullanim yerlerinde, formaldehit emisyonunu azaltmak icin yangin geciktirici kimyasallarla (monoamonyum fosfat ve amonyum sulfat) emprenye edilen kaplamalardan uretilen kontrplak levhalari kullanilabilir.