JAMES CLARENCE MANGAN’IN TÜRK EDEBİYATI MAKALELERİ ÜZERİNE BİR İNCELEME

James Clarence Mangan, on dokuzuncu asır başlarında İrlanda’da yaşamış, İrlanda’nın milli şairliği mertebesine yükselmiş bir sanatçı ve aydındır. Mangan’ı Türk okuru için ilgi çekici kılan şey ise onun bir Türk dostu olması, genel olarak Şark, özel olarak da Türk kültürü, sanatıyla yakından ilgilenmesidir. İrlanda dışına hiç çıkmayan Mangan, Joseph Freiherr von Hammer-Purgstall’ın Almanca çevirileri üzerinden Osmanlı şiiri ile tanışmıştır. Mangan, Osmanlı şiirine dair izlenimlerini Dublin University Magazine dergisinde, “Literae Orientales” başlığını taşıyan altı makalede İngiliz ve İrlandalı okurlarla buluşturmuştur. Bu makalede Türkiye’de daha önce Mangan’ı konu edinen çalışmalar kısaca özetlendikten sonra Mangan’ın Türk şiirini ele alan altı makalesi incelenmiş ve Mangan’ın görüşleri değerlendirilmiştir. Mangan’ın makalelerinde zaman zaman gerçeklikten kopmasına karşın Türk edebiyatına olumlu yaklaşmasının, Türk edebiyatı üzerine çalışmaları teşvik etmesinin, Türk edebiyatı unsurlarını Batı şiirine taşımasının değerli kazanımlar olduğu sonucuna varılmıştır.