Ferhat İlyas ve guñga şiir

Uzun bir gecmise sahip olan cagdas Uygur edebiyati 20. yuzyilin baslarinda cok hareketli bir donem gecirir. Yenilesme hareketleri ve donemin siyasi olaylari edebiyatin sekillenmesinde onemli rol oynar. Bu degisiklikler, yuzyilin baslarina kadar klasik edebiyatin etkisinde varligini surduren siirde de kendini gosterir. 1980’li yillarda cagdas Uygur siirinde “Yenice Şiir” veya “Gunga Şiir” adiyla yeni bir siir tarzi gorulmeye baslanir. Genc sairler arasindan yayilan “Yenice siir” akimi cesitli tartismalara yol acmistir. Baslangicta bu tur siirler “Tutuq Şiir”, “Tepismaqliq Şeir”, “Gunga Şeir”, “Simvolluq Şeir” adlariyla anilmistir. Ancak “gunga seir” daha yaygin olarak kullanilmistir. Anlam kapaliligina dayanan bu siir anlayisi siirlerin kelime kadrosunu da farklilastirmistir. Gunga siirlerde gramatikal degisiklikler de gorulmektedir. “Gunga siir” yazan sairlere gore siir bir dil sanatidir. Bu nedenle ozgurce degisiklikler yapmak siirin gereklerindendir. Genel olarak bakildiginda gunga siir, sembolik ve surrealist siirlerle benzerlik gostermektedir. Ahmetcan Osman ile baslayan bu siir akimi Ferhat Ilyas ve Vahitcan Osman ile surdurulmektedir.