AFGAN MÜLTECİLERİN HABERDE TEMSİLİ

Abstract

Bu makalenin konusu Türkiye’deki haber medyasının Afgan göçmenleri haberleştirmede kullandığı haber yapma politikasıdır. Haber sosyolojisi literatüründe medyanın olayları, insanları, göçmenleri nasıl sunduğunun önemine dikkat çekilir; çünkü insanların içinde yaşadıkları dünyaya, diğer insanlara ve nesnelere (şeylere) dair algı ve düşünceleri önemli oranda medyadan edindikleri haber ve enformasyona yaslanır. Bu nedenle de göçmen veya mültecilerin ev sahibi ülkenin haber medyasında nasıl haberleştirildiği önemli bir konudur. Araştırmada 2015-2021 yıllarını kapsayan 6 yıllık dönemde, ulusal ölçekte yayın yapan 4 gazeteden (Cumhuriyet, Hürriyet, Sabah ve Yeni Şafak) konusu Afgan göçmenler olan toplamda 926 adet haber toplanarak içerik analizi araştırma tekniği aracılığıyla ve 30 adet haber metni de nitel olarak analiz edilmiştir. Araştırmanın önemli bulguları şöyledir: Afgan göçmenler önemli bir simgesel yok edilme ve ötekileştirilmeye maruz bırakılmakta; göç yolunda yakalanma veya tekne batması gibi olumsuz olaylar, suçun faili olma veya şiddete maruz kalma gibi adli olaylar, iş gücü piyasasında çok ucuz emek olarak ev sahibi ülkede işçilerin ücretini düşürme gibi olumsuz konu ve bağlamlarda haber yapılmaktadır. Afganların “mağdur” ya da ev sahibi ülkeyi “tehdit edenler” şeklinde ikili bir temsil aracılığıyla sunulduğu görülürken siyasi konularda “siyasi silah” veya ekonomik kriz için de “günah keçisi” olarak sunuldukları görülmüştür.