{"title":"16. YÜZYILDA NİKSAR DA TIMARLI SİPAHİLER","authors":"Leyla Aksu Kılıç","doi":"10.24058/tki.2023.477","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Osmanlı Devleti’nin askerî ve ekonomik gücünün temelini tımar sistemi, tımar\nsisteminin en önemli güç kaynağını ise tımarlı sipahiler oluşturmaktadır. Çünkü\nsistemin işleyiş mekanizmasında tımarın intikali ve tevcihatı sipahiler üzerinden\ngerçekleşmektedir. Bu sebeple Osmanlı devlet mekanizmasının askerî, idarî ve malî\ntemelini oluşturan yapı taşlarından biri olan tımar sisteminin de en önemli dişlisi\n“tımarlı sipahiler”dir. Çalışmamızda “Osmanlı’da tımarlı sipahi olmak” hususu\nyöre temelli ele alınmakta ve tımarlı sipahilerin, tımara hak kazanma ve tımarını\nkaybetme süreci tahlil edilerek bir yörede ya da bölgedeki tımarlı sipahilerin profili\nortaya çıkarılmaya çalışılmaktadır.\nBu çalışmada, Osmanlı Devleti’nde 16. yüzyılda Sivas sancağına bağlı Niksar\nnahiyesindeki tımar ve zeamet sahipleri, tımar tevcih prosedürü üzerinden ele\nalınmıştır. Yüzyıl boyunca tutulmuş olan Tımar ve Zeamet Ruznamçe Defterleri\n(Osmanlı Arşivi Defterhâne-i Âmire kataloğunda yer alan) kaynak alınarak 16.\nyüzyılda Niksar’daki tımarın intikali ve tevcihi hususu tımar almaya hak kazanan\nve tımarını kaybeden sipahiler, memur oldukları seferler ile gösterdikleri yararlılık\nve yoldaşlıklar çerçevesinde ortaya konulmaya çalışılacaktır.","PeriodicalId":340049,"journal":{"name":"Turk Kulturu lncelemeleri Dergisi","volume":"20 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2023-07-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Turk Kulturu lncelemeleri Dergisi","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.24058/tki.2023.477","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Abstract
Osmanlı Devleti’nin askerî ve ekonomik gücünün temelini tımar sistemi, tımar
sisteminin en önemli güç kaynağını ise tımarlı sipahiler oluşturmaktadır. Çünkü
sistemin işleyiş mekanizmasında tımarın intikali ve tevcihatı sipahiler üzerinden
gerçekleşmektedir. Bu sebeple Osmanlı devlet mekanizmasının askerî, idarî ve malî
temelini oluşturan yapı taşlarından biri olan tımar sisteminin de en önemli dişlisi
“tımarlı sipahiler”dir. Çalışmamızda “Osmanlı’da tımarlı sipahi olmak” hususu
yöre temelli ele alınmakta ve tımarlı sipahilerin, tımara hak kazanma ve tımarını
kaybetme süreci tahlil edilerek bir yörede ya da bölgedeki tımarlı sipahilerin profili
ortaya çıkarılmaya çalışılmaktadır.
Bu çalışmada, Osmanlı Devleti’nde 16. yüzyılda Sivas sancağına bağlı Niksar
nahiyesindeki tımar ve zeamet sahipleri, tımar tevcih prosedürü üzerinden ele
alınmıştır. Yüzyıl boyunca tutulmuş olan Tımar ve Zeamet Ruznamçe Defterleri
(Osmanlı Arşivi Defterhâne-i Âmire kataloğunda yer alan) kaynak alınarak 16.
yüzyılda Niksar’daki tımarın intikali ve tevcihi hususu tımar almaya hak kazanan
ve tımarını kaybeden sipahiler, memur oldukları seferler ile gösterdikleri yararlılık
ve yoldaşlıklar çerçevesinde ortaya konulmaya çalışılacaktır.