AHMED PAŞA DÎVÂNI’NDA ANADİLİ ZEVKİ

Abstract

Ahmed Paşa [ö.1496-97] XV. yüzyıl Türk edebiyatının önde gelen şahsiyetlerindendir. II. Murad [ö.1451], II. Mehmed [ö.1481] ve II. Bayezid [ö.1512]’in saltanat devirlerini görmüştür. Müderrislik, kazaskerlik, sancak beyliği, padişah musahipliği, vezirlik gibi vazifelerle devlet hizmetinde bulunmuştur. İstanbul’da ve Bursa’da edebî muhitin gelişmesinde önemli katkıları olmuştur. Dilde ve edebiyatta son derece geniş bir müktesebata sahip olan şâir, yaşadığı çağda Sultân-ı Şuarâ-yı Rûm diye anılmıştır. İlmiye sınıfından gelme, iyi eğitimli ve kültürlü biri olan Ahmed Paşa çok dilli bir şâirdi. Mülemma gazelleri ile Arapça ve Farsça şiirleri Dîvân’ında toplanmıştır. Bu makalede şâirin anadilindeki tercihleri ve tasarrufları incelendi. Bunlar kelime, deyim, atasözü türlerindeki söz varlığı, redif, kafiye gibi ahenk unsurları ve yineleme, diyalog gibi bazı söyleyiş özellikleri üzerinden değerlendirildi. Sunulan örneklerle anadilinin üsluba etkisi incelendi.