Quan hệ dài hạn giữa biến động thu và chi ngân sách thực tế so với dự toán ngân sách ở Việt Nam

Abstract

Bài viết phân tích mối quan hệ giữa biến động thu ngân sách thực tế so với dự toán và biến động chi ngân sách thực tế so với dự toán khoảng 20 năm trở lại đây nhằm tìm ra giải pháp dài hạn cân bằng ngân sách. Dữ liệu nghiên cứu được sử dụng từ số liệu thu, chi ngân sách Nhà nước Việt Nam giai đoạn 2003-2020 công bố qua cổng thông tin điện tử của Bộ Tài chính. Kỹ thuật đồng liên kết được sử dụng nhằm kiểm định tương quan dài hạn giữa biến động thu ngân sách và biến động chi ngân sách, sau đó phản ứng xung được phân tích để nhận định rõ hơn quan hệ này. Kết quả nghiên cứu cho thấy, tồn tại mối liên kết giữa biến động thu ngân sách thực tế so với dự toán và biến động chi ngân sách thực tế so với dự toán. Cụ thể, biến động thu ngân sách tác động đến biến động chi ngân sách một cách thuận chiều trong 2 năm đầu rồi nghịch chiều ở năm 3 và năm 4. Phát hiện này dẫn đến một khuyến nghị quan trọng, chỉ có phải thực hiện soạn lập ngân sách theo khuôn khổ trung hạn một cách thực chất thì trong dài hạn mới giải quyết được tình trạng mất cân đối ngân sách Nhà nước.