Ayasuluk Kalesi Restorasyonları

Abstract

Ayasuluk Kalesi bugün İzmir İli Selçuk İlçesinde modern Selçuk yerleşim alanının güney batısında yükselen tepenin en üst kotuna kurulmuştur. Kaleler, köprüler, sarnıçlar ve yollar gibi işlevsel yapılar genellikle bir topluluğu, milliyeti ya da dini (saray, mabet veya zafer anıtı gibi) temsil etmeyen işlevsel yapılardır. Bu yüzden bir alanda egemenlik farklılaşmış olsa bile bu gibi işlevsel yapılar tahrip edilmemiş hatta onarılıp tekrar kullanılmıştır. Ayasuluk Kalesine bakıldığında görülen farklı evreler de bunu göstermektedir. Ayasuluk Kalesinin şu ana kadar bulunmuş olan en erken evresi, günümüzde ayakta bulunan Ayasuluk Kalesinin güneydoğu eteklerinde bulunan Hellenistik Dönem sur kalıntılarıdır. Bu kalıntılar burada Hellenistik Dönemden itibaren bir kale yapısının olduğunu göstermektedir. Sonrasında Bizans Döneminde bugün ayakta olan Ayasuluk Kalesinin yapılmış olduğu bilinmektedir. Ancak günümüzde gördüğümüz yapının büyük çoğunluğu Restorasyon ve Beylikler Dönemi eklemeleridir. Ayasuluk Kalesi Restorasyonları 1960’lı yıllarda başladığında amaç, tüm dönem restorasyon faaliyetlerinde yapılan ile aynı olup, kent içerisinden en iyi görülebilecek alanı destinasyon merkezi haline getirmek olmuştur. Bu sebeple Ayasuluk Kalesinin Selçuk içerisinden görülecek olan kısım Doğu ve Güney cephelerinde restorasyonlar yapılmıştır. Ardından 2000’lerin başında yıkılan bir alanda çalışmalar yapılmış sonrasında Pamukkale Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Yrd. Doç. Dr. Mustafa BÜYÜKKOLANCI başkanlığında Kalenin ziyarete açılması amacı ile başlatılan bilimsel çalışmaların bir ayağı olarak Ayasuluk Kalesinin Restorasyonu için gerekli projeler hazırlanmış ve restorasyonlara başlanmıştır. 2014 yılında ziyarete açılan Kalenin güçlendirme çalışmaları 2017 yılına kadar sürdürülmüş ve sürdürülebilir konservasyon çalışmaları ile bu çalışmaların devam ettirilmesi amaçlanmıştır. Ayasuluk Kalesi özelinde 60 yıllık restorasyon uygulamalarının geçmişi, gelişen ve değişen koruma bilinci, günümüze kadar devam eden hatalı uygulamalar ve hatalı kullanılan malzemeler üzerinden, tarihi yapılarda olması gereken uygulamalar için sonuçlara ulaşılması amaçlamıştır.