ERZURUMLU AŞIK YAŞAR REYHANİ'Yİ ANLAMAK

Abstract

OZ Halk Edebiyati, ozellikle Âsik Edebiyati metinlerinin tahlili meselesine pek itibar edilmemis, tahlil ve serhine gidilmemistir. Bu calisma ile bundan sonraki calismalara ornek teskil edilecek sekilde, asrimizin en unlu âsiklarindan Reyhani’nin 4 siiri ele alinarak tahlil edilmistir. Tahlil yapilirken asigimizin yasadigi cografya ve icinde bulundugu ekonomik hayat tezahuru dikkate alinmistir. Asil adi Yasar Yilmaz olan asigimi z 1932 yilinda Erzurum’un Hasankale (Pasinler) Ilcesi, Alvar Koyu’nde dogmustur. Şiirinden de anlasilacagi uzere cok sevdigi Erzurum’dan ayrilip Bursa’ya yerlesmis ve orada 10 Aralik 2006 tarihinde vefat etmistir. Ustasi tek degildir. Dogup buyudugu cevre sozlu kultur acisindan oldukca zengin bir bolgedir. Oncelikle cevrede taninan ve turkuleri soylenen âsiklarin yani sira, Huzuri Baba, Nihani, Cevlani, Efkari ile Gulistan Cobanoglu gibi âsiklardan gelenek ve usul ogrenmistir. Yani onun ilk ustasi yasadigi cevredir. Âsik Nihani ile atistigini soyledigi bir eseri de vardir. Her ne kadar dogdugu ve 18 yasina kadar hicbir yere ayrilmadan yasadigi cevre belli ise de bu yastan sonra hem Turkiye’nin ve hem de yurt disindaki cesitli ulkelerin cesitli sehirlerini gezip gormesi onun siir ve sanatina etki etmis, ufkunu genisletmistir. Turkiye’de liderlerle birlikte degisen donemler, fikir akimlari, dunya gorusleri, âsiklik geleneginde de etkili olmus, moda muhtevalar hususunda asigimiz da akimlara kapilmistir. Bu calismada Asik Yasar Reyhani’nin icinde yasadigi ekonomik duruma gore eserlerinin tahlili yapilacaktir.