Cartographier les publics opposés à Diyanet lors de la controverse au sujet du déisme en 2018 sur Twitter turc

Abstract

Deizmin Türkiye’de imam hatip okulu öğrencileri arasında yaygınlaştığına dair tartışmalar sürerken Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş 12 Nisan 2018 tarihinde deistleri “sapık ve batıl felsefi bir düşüncenin takipçileri” olarak tanımladığı bir açıklama yaptı. Açıklamanın ardından sosyal medya, A. Erbaş'ın beyânatına verilen sert tepkiler ve kısmen de olsa destek açıklamalarıyla dolup taştı. Erbaş'ın açıklamasının tetiklediği bu tartışmayı anlamlandırabilmek amacıyla Twitter’da beyânattan sonraki 48 saatlik süreyi mercek altına almaya karar verdik. Sayısal veri toplama yöntemlerini kullanarak elde ettiğimiz 15.226 farklı Twitter kullanıcısına ait 21.674 tweetten oluşan bir veri seti ile tartışmada gündeme gelen temaları ve alınan pozisyonları analiz ettik. Hem niteliksel içerik analizi, hem de sosyal ağ analizi kullanarak gerçekleştirdiğimiz araştırmamızın bulguları, Twitter’da A. Erbaş’ın tetiklediği deizm tartışması vesilesiyle 3 temel sonucun ortaya çıktığını göstermektedir. Bu sonuçlar şöyleözetlenebilir: a) Twitter “dinden (Sünnî İslâm) dönme hikâyeleri”nin dile getirildiği geçici bir diyalojik alana dönüşmüştür; b) Twitter A. Erbaş’ın ve Diyanet'in politikalarına yönelik eleştirileri yapabilmek bir fırsat penceresi açmıştır; ve c) Twitter kullanıcıları A. Erbaş'ın açıklamalarından sadece A. Erbaş’ı değil hükümet aktörlerini doğrudan sorumlu tutmuştur.