GÖÇMEN BELLEĞİNİN DİJİTAL MEKÂNI: “DiasporaTürk”

Abstract

Fotoğraf, geçmişe dair anıları ayakta tutan, hatırlanası deneyimleri ölümsüzleştirerek zamana bırakan duygusal bir aracıdır. An ve deneyimle olan ilişkisi fotoğrafı belleğin konusu haline getirir. Deneyimdeki an bir kez yaşansa da fotoğraf kareleri o anın yeniden yaşanmasına imkân tanıyarak sonsuza dek muhafaza becerisi kazandırır. Fotoğraf ve bellek ilişkisinde nostalji duygusu merkezde yer alır. Nostaljik bir fotoğrafa bakmak duygusal anlamda zamanda yolculuğa çıkmakla eşdeğerdir. Nostaljik bir fotoğraf karesi, anın büyüsünü ve samimiyetini sunarak bireyler için somut bir materyal olmanın ötesinde anlam taşır. Bir fotoğraf salt görüntülerden ibaret olmanın ötesinde içinde derin anlam ve hatıralar barındıran, kişiye birçok şey anlatan manevi birer değerdir. Bu çalışma, fotoğraf ve belleğin birlikte ele alınabildiği bir zemine, nostaljik fotoğraf deneyiminin anlamına yoğunlaşmıştır. Çalışmada, fotoğraf ve bellek ilişkisi nostaljik fotoğraflar özelinde Twitter’da yer alan DiasporaTürk isimli hesabın paylaşımlarıyla sınırlandırılmıştır. Çalışmada “Geçmişe ait fotoğrafların paylaşıldığı DiasporaTürk hesabı toplumsal hafızanın inşasında etkili midir?” araştırma sorusundan yola çıkılarak yeni medyada nostalji ve hafıza ilişkisini ortaya koymak amaçlanmıştır. Çalışmada DiasporaTürk adlı Twitter hesabı incelenerek bu platformda paylaşılan fotoğraflar göstergebilimsel yöntemle analiz edilmiştir. Türkiye'den Avrupa'ya göç eden insanların paylaşımlarının ve hikâyelerinin yer aldığı platformda belirlenen fotoğraflar nostalji ve hafıza perspektifinde değerlendirilmiştir. Çalışma sonucunda, DiasporaTürk isimli hesabın paylaşılan fotoğraflarla bellek aktarımını sağlayan dijital bir hafıza mekânı işlevi gördüğü ve göçe ilişkin bir dijital arşiv oluşturduğu bulgulanmıştır.