AYAZ İSHAKİ’NİN “ZÜLEYHA” ADLI TİYATRO ESERİ ÜZERİNE BİR İNCELEME

İdil Ural Araştırmaları Dergisi Pub Date : 2023-12-24 DOI:10.47089/iuad.1324305

Kübra Şeyma Aydin

{"title":"AYAZ İSHAKİ’NİN “ZÜLEYHA” ADLI TİYATRO ESERİ ÜZERİNE BİR İNCELEME","authors":"Kübra Şeyma Aydin","doi":"10.47089/iuad.1324305","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Kazan Tatar halkı, Osmanlı Devleti’nden ayrıldıktan sonra Sovyet Rusya’nın asimilasyon politikalarına dâhil olmuştur. Dini ve milli değerlerinin ellerinden zorla alınmaya çalışılmasına karşılık Kazan Tatar halkı mücadelesini hiçbir zaman bırakmamıştır. Ayaz İshaki bu mücadelenin aydınlarından biridir. Kazan Tatar halkı için kaleme aldığı yazılarla halkını aydınlatmada öncü olmuştur. Ayaz İshaki’nin Tatar kadınlarına verdiği değeri açıklamakta yetkin olan eseri Züleyha piyesidir. Ayaz İshaki, Züleyha piyesinde kadın üzerinden verilen mücadeleleri ele almış, halkın kendi içinde yaşadığı kimlik karmaşalarını temsile dökmüştür. Tatar halkının ve kadınlarının bağlı bulunduğu değerlerden olan ve direnişinin en önemli sebeplerinden biri olan dinsel yaşama genişçe yer verilmiştir. Din ve milli kimlik algısının birbiriyle iç içe geçtiği süreçlerde yazar Tatar halkına yapılan din ve milli kimlik baskısını nesillerin üretilmesinde mihenk taşı görevi gören kadın üzerinden vermiş ve Ruslaştırma süreçlerini de bu şekilde yansıtmıştır. Piyes olarak ele alınmasından dolayı eser, tiyatro terimleriyle açıklanmıştır. Sanatsal açıdan tiyatroya Türk dünyası içerisinde Kazan-Tatar halkı da kıymet vermiş ve tiyatroya yönelim içerisinde olmuştur. Bu sebeple piyesin teorik olarak tiyatro kavramlarıyla ele alınması eserin sanatsal açıdan kalitesini de ortaya koyması bakımından önemlidir. Esere, tiyatral açıdan bakıldığında drama oluşu aşikâr niteliktedir. Buna göre eserde diyalog, özdeşleşme, arınma, çatışma, ritim, sergileme, düğüm ve çözüm başlıkları bulunmuş ve bu terimler açıklanmıştır. Çalışmanın amacı, eserdeki kadın ve din izleklerini ortaya koymak, eserin tiyatral özelliklerini kuramsal olarak incelemektir.","PeriodicalId":505616,"journal":{"name":"İdil Ural Araştırmaları Dergisi","volume":"443 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2023-12-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"İdil Ural Araştırmaları Dergisi","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.47089/iuad.1324305","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Abstract

Kazan Tatar halkı, Osmanlı Devleti’nden ayrıldıktan sonra Sovyet Rusya’nın asimilasyon politikalarına dâhil olmuştur. Dini ve milli değerlerinin ellerinden zorla alınmaya çalışılmasına karşılık Kazan Tatar halkı mücadelesini hiçbir zaman bırakmamıştır. Ayaz İshaki bu mücadelenin aydınlarından biridir. Kazan Tatar halkı için kaleme aldığı yazılarla halkını aydınlatmada öncü olmuştur. Ayaz İshaki’nin Tatar kadınlarına verdiği değeri açıklamakta yetkin olan eseri Züleyha piyesidir. Ayaz İshaki, Züleyha piyesinde kadın üzerinden verilen mücadeleleri ele almış, halkın kendi içinde yaşadığı kimlik karmaşalarını temsile dökmüştür. Tatar halkının ve kadınlarının bağlı bulunduğu değerlerden olan ve direnişinin en önemli sebeplerinden biri olan dinsel yaşama genişçe yer verilmiştir. Din ve milli kimlik algısının birbiriyle iç içe geçtiği süreçlerde yazar Tatar halkına yapılan din ve milli kimlik baskısını nesillerin üretilmesinde mihenk taşı görevi gören kadın üzerinden vermiş ve Ruslaştırma süreçlerini de bu şekilde yansıtmıştır. Piyes olarak ele alınmasından dolayı eser, tiyatro terimleriyle açıklanmıştır. Sanatsal açıdan tiyatroya Türk dünyası içerisinde Kazan-Tatar halkı da kıymet vermiş ve tiyatroya yönelim içerisinde olmuştur. Bu sebeple piyesin teorik olarak tiyatro kavramlarıyla ele alınması eserin sanatsal açıdan kalitesini de ortaya koyması bakımından önemlidir. Esere, tiyatral açıdan bakıldığında drama oluşu aşikâr niteliktedir. Buna göre eserde diyalog, özdeşleşme, arınma, çatışma, ritim, sergileme, düğüm ve çözüm başlıkları bulunmuş ve bu terimler açıklanmıştır. Çalışmanın amacı, eserdeki kadın ve din izleklerini ortaya koymak, eserin tiyatral özelliklerini kuramsal olarak incelemektir.

查看原文

微信好友朋友圈 QQ好友复制链接

本刊更多论文

分析 Ayaz Ishaki 的戏剧作品 "Züleyha"

离开奥斯曼帝国后，喀山鞑靼人被苏维埃俄国纳入同化政策。虽然他们的宗教和民族价值观被强行剥夺，但喀山鞑靼人从未放弃斗争。Ayaz Ishaki 是这场斗争的知识分子之一。他是用自己的著作启迪喀山鞑靼人民的先驱。阿亚兹-伊斯哈基的作品《Züleyha》足以说明他赋予鞑靼妇女的价值。阿亚兹-伊斯哈基在他的剧本《Züleyha》中描写了妇女的斗争，表现了人们内心的身份冲突。宗教生活是鞑靼人民和妇女所珍视的价值观之一，也是他们进行反抗的最重要原因之一。在宗教观念和民族认同相互交织的过程中，作者通过作为世世代代生产基石的妇女描绘了鞑靼人的宗教压迫和民族认同，并以此反映了俄罗斯化进程。由于该作品被视为一部戏剧，因此用戏剧术语对其进行了解释。从艺术角度看，突厥世界的喀山鞑靼人也重视戏剧，并以戏剧为导向。因此，用戏剧概念对该剧进行理论处理对于揭示作品的艺术品质非常重要。从戏剧的角度来审视这部作品，它显然是一部戏剧。因此，在作品中发现了对话、识别、净化、冲突、节奏、展示、症结和解决方案等标题，并对这些术语进行了解释。本研究旨在揭示作品中的妇女和宗教主题，并从理论上研究作品的戏剧特征。

本文章由计算机程序翻译，如有差异，请以英文原文为准。

求助全文

约1分钟内获得全文去求助