Edward Hopper’ın resimlerinde yok yerler

Abstract

Fransız antropolog Marc Auge, kolektif tarihin izlerini taşıyan ve toplumsal bağların kurulduğu antropolojik yerin dışında kalan alanları yok yerler (non-place) olarak tasnif etmektedir. Böylesi uzamlar geçiş, iletişim ve tüketim için geçici alanlardır. Yok yerin kullanıcısı yok yerlerde sözleşmeye dayalı bir ilişki içerisinde özerkliğini yitirerek herkesleşmekte ve kendisine yabancılaşmaktadır. Auge’nin üstmodernlik olarak bahsettiği dönüşüm sürecindeki bu yapılar Edward Hopper’ın çoğu resminde de göze çarpmaktadır. Makalenin amacı ‘yok yerler’ ve buraların kullanıcısı arasındaki bağlantıyı Hopper’ın resimleri üzerinden görünür kılmaktır. Araştırma sonucunda sanatçının resimlerinde otel lobisi, kafeler, sinema salonu, benzin istasyonu, tren kompartımanı gibi yerlerin Auge’nin bahsettiği ‘yok yerler’i imlediği görülmektedir. Sanatçının eserlerinde mekân olarak kişisel etkileşimin minimuma indirildiği, sadece tüketime davet eden böylesi yok yerleri seçmesiyle yok yerin kullanıcılarının da soğuk, mesafeli, monoton ilişkiler sürdürmesiyle paralellik göstermektedir. Hopper, resimlerinde bu hissizleşme ve duyarsızlaşmayı perçinleyen yok yerleri kullanılmasıyla izleyicide de aynı duyguyu tetiklemektedir. Bu anlamda makale Hopper’ın çalışmalarını anlamlandırmada Auge’nin yok yerler kavramı dikkate alınarak yeni bir bakış açısı sunmayı önermektedir