Selmanê Belegewrî ve “Komara Daristanê” Adli Manzumesinin Analizi

Abstract

Selmanê Belegewrî, iki yayımlanmış eseriyle Kürmanc toplumunun karşısına çıkmıştır. Eserlerinin yayımlanmasından yirmi yıldan fazla zaman geçmesine rağmen, Kürmanci edebiyat tarihi alanyazımını tarandığında, kaynaklarda onun yaşamöyküsü, eserleri ve kişiliği üzerinde herhangi bir inceleme ve değerlndirme çalışması bulnmuyor. Bu yüzden onun Kürmanci edebiyat tarihindeki yeri, meraka değerdi. Bu durumda bu çalışma onun yaşamöyküsü, eserlerini ve kişiliğini araştırma konusu olarak seçti. Onun bu yönleriyle ilgili bilgi edinmek için de çalışma sahasında ne gerekli ise arama yapıldı. Önce onun yayımlanmış eserlerine ulaşıldı, üzerlerinde inceleme ve değerlendirme yapıldı, daha sonra yazarın kendisiyle bizzat görüşme yapılması için, araştırmacı harekete geçti ve araştırdı. Araştırma sonucunda yazarla yüzyüze görüşme imkanı sağlandı. Bir hafta kadar onunla görüşmeler gerçekleştirildi, sesi kaydedildi ve araştrıma için gerekli bilgiler bu kayıtlı seslerden yazıya geçirildi. Çalışmanın sonucunda Belegewrî’nin 20. ve 21. Yüzyılda yaşayan Kürmanc mütefekkir alim ve mutasavvıf ediplerden olduğu tespit edildi. O, nasılki şiirlerle birlikte modern konuları lirik ve didaktik mesnevileri klasik edebiyat tarzıyla yazmış, fikri, dini ve toplumsal metinler de yazmış ve dini-toplumsal eserleri de, Araapça ve Türkçe’den Kürmanciye çevirmiştir. Dolayısıyla bu şekilde o, Kürmanci edebiyat tarihi içinde seçkin bir yer ediniyor. Bu yüzden bu araştırmdan sonra o, artık yaşamöyküsü, eserleri ve kişiliğiyle Kürmanci edebiyat tarihinde yer edinmeyi hakediyor.