Özet Bu makale karşılaştırmalı halk edebiyatıyla ilgilidir. Ortadoğu halklarının dillerinden Farsça, Kurmancî ve Zazakî’de ortak atasözleri ve onlardan bazısının halk arasında söylenen hikâyelerini ve kaynaklarını konu edinmektedir. Yer yer bu atasözleriyle ortak olan Arapça ve Türkçe atasözlerine ve hikâyelerine de yer verilecektir. Bu yazıda özellikle, Vermezse Mabûd neylesin Mahmud/ Heke nedît Hakimê Hey, xwelî li serê Hatimê Tey şeklindeki atasözü ve hikâyesi üzerinde durulacaktır. Atasözleri halkların tarihi süreçte şekillenen yaşam biçimini, adet ve geleneklerini ifade eden yasalar hükmündedir. Atasözleri yüzyılların geçmesiyle şekillenir ve toplumun ahlâkî, dinî ve dünyevî değerlerini ifade ederler. Toplumun tarihsel kültürünü kuşaktan kuşağa aktarırlar. Bu onikinci makale de aynı konuyla ilgili seri halde yayımlanacak diğer makaleler gibi adı geçen Müslüman halkların düşünsel, dilsel ve kültürel ortak değerlerine ışık tutacaktır.
摘要 本文涉及比较民间文学。它涉及中东各民族语言波斯语、库尔曼吉语和扎扎基语中的常见谚语，以及其中一些谚语的故事和来源。偶尔也会收录阿拉伯语和土耳其语的谚语以及与这些谚语相同的故事。本文将特别强调谚语 "如果不给，马布德，为什么不给马哈茂德/ Heke nedît Hakimê Hey, xwelî li serê Hatimê Tey "的谚语和故事。 谚语是在历史进程中形成的表达民族生活方式、习俗和传统的法则。谚语是经过几个世纪的演变形成的，表达了社会的道德、宗教和世俗价值观。它们将社会的历史文化代代相传。 这第十二篇文章，与即将发表的关于同一主题的其他系列文章一样，将阐明上述穆斯林民族在知识、语言和文化方面的共同价值观。
{"title":"Ortak Atasözlerin Hikâyeleri: Fârsî-Kurmancî-Zazakî 12 Vermezse Mabûd Neylesin Mahmud/ Heke Nedît Hakimê Hey, Xwelî li Serê Hatimê Tey","authors":"Hasan Çi̇ftçi̇","doi":"10.56491/buydd.1349986","DOIUrl":"https://doi.org/10.56491/buydd.1349986","url":null,"abstract":"Özet Bu makale karşılaştırmalı halk edebiyatıyla ilgilidir. Ortadoğu halklarının dillerinden Farsça, Kurmancî ve Zazakî’de ortak atasözleri ve onlardan bazısının halk arasında söylenen hikâyelerini ve kaynaklarını konu edinmektedir. Yer yer bu atasözleriyle ortak olan Arapça ve Türkçe atasözlerine ve hikâyelerine de yer verilecektir. Bu yazıda özellikle, Vermezse Mabûd neylesin Mahmud/ Heke nedît Hakimê Hey, xwelî li serê Hatimê Tey şeklindeki atasözü ve hikâyesi üzerinde durulacaktır. Atasözleri halkların tarihi süreçte şekillenen yaşam biçimini, adet ve geleneklerini ifade eden yasalar hükmündedir. Atasözleri yüzyılların geçmesiyle şekillenir ve toplumun ahlâkî, dinî ve dünyevî değerlerini ifade ederler. Toplumun tarihsel kültürünü kuşaktan kuşağa aktarırlar. Bu onikinci makale de aynı konuyla ilgili seri halde yayımlanacak diğer makaleler gibi adı geçen Müslüman halkların düşünsel, dilsel ve kültürel ortak değerlerine ışık tutacaktır.","PeriodicalId":502625,"journal":{"name":"Bingöl Üniversitesi Yaşayan Diller Enstitüsü Dergisi","volume":"14 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-11-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139231117","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Selmanê Belegewrî, iki yayımlanmış eseriyle Kürmanc toplumunun karşısına çıkmıştır. Eserlerinin yayımlanmasından yirmi yıldan fazla zaman geçmesine rağmen, Kürmanci edebiyat tarihi alanyazımını tarandığında, kaynaklarda onun yaşamöyküsü, eserleri ve kişiliği üzerinde herhangi bir inceleme ve değerlndirme çalışması bulnmuyor. Bu yüzden onun Kürmanci edebiyat tarihindeki yeri, meraka değerdi. Bu durumda bu çalışma onun yaşamöyküsü, eserlerini ve kişiliğini araştırma konusu olarak seçti. Onun bu yönleriyle ilgili bilgi edinmek için de çalışma sahasında ne gerekli ise arama yapıldı. Önce onun yayımlanmış eserlerine ulaşıldı, üzerlerinde inceleme ve değerlendirme yapıldı, daha sonra yazarın kendisiyle bizzat görüşme yapılması için, araştırmacı harekete geçti ve araştırdı. Araştırma sonucunda yazarla yüzyüze görüşme imkanı sağlandı. Bir hafta kadar onunla görüşmeler gerçekleştirildi, sesi kaydedildi ve araştrıma için gerekli bilgiler bu kayıtlı seslerden yazıya geçirildi. Çalışmanın sonucunda Belegewrî’nin 20. ve 21. Yüzyılda yaşayan Kürmanc mütefekkir alim ve mutasavvıf ediplerden olduğu tespit edildi. O, nasılki şiirlerle birlikte modern konuları lirik ve didaktik mesnevileri klasik edebiyat tarzıyla yazmış, fikri, dini ve toplumsal metinler de yazmış ve dini-toplumsal eserleri de, Araapça ve Türkçe’den Kürmanciye çevirmiştir. Dolayısıyla bu şekilde o, Kürmanci edebiyat tarihi içinde seçkin bir yer ediniyor. Bu yüzden bu araştırmdan sonra o, artık yaşamöyküsü, eserleri ve kişiliğiyle Kürmanci edebiyat tarihinde yer edinmeyi hakediyor.
{"title":"Selmanê Belegewrî ve “Komara Daristanê” Adli Manzumesinin Analizi","authors":"Ayhan Yildiz","doi":"10.56491/buydd.1330186","DOIUrl":"https://doi.org/10.56491/buydd.1330186","url":null,"abstract":"Selmanê Belegewrî, iki yayımlanmış eseriyle Kürmanc toplumunun karşısına çıkmıştır. Eserlerinin yayımlanmasından yirmi yıldan fazla zaman geçmesine rağmen, Kürmanci edebiyat tarihi alanyazımını tarandığında, kaynaklarda onun yaşamöyküsü, eserleri ve kişiliği üzerinde herhangi bir inceleme ve değerlndirme çalışması bulnmuyor. Bu yüzden onun Kürmanci edebiyat tarihindeki yeri, meraka değerdi. Bu durumda bu çalışma onun yaşamöyküsü, eserlerini ve kişiliğini araştırma konusu olarak seçti. Onun bu yönleriyle ilgili bilgi edinmek için de çalışma sahasında ne gerekli ise arama yapıldı. Önce onun yayımlanmış eserlerine ulaşıldı, üzerlerinde inceleme ve değerlendirme yapıldı, daha sonra yazarın kendisiyle bizzat görüşme yapılması için, araştırmacı harekete geçti ve araştırdı. Araştırma sonucunda yazarla yüzyüze görüşme imkanı sağlandı. Bir hafta kadar onunla görüşmeler gerçekleştirildi, sesi kaydedildi ve araştrıma için gerekli bilgiler bu kayıtlı seslerden yazıya geçirildi. Çalışmanın sonucunda Belegewrî’nin 20. ve 21. Yüzyılda yaşayan Kürmanc mütefekkir alim ve mutasavvıf ediplerden olduğu tespit edildi. O, nasılki şiirlerle birlikte modern konuları lirik ve didaktik mesnevileri klasik edebiyat tarzıyla yazmış, fikri, dini ve toplumsal metinler de yazmış ve dini-toplumsal eserleri de, Araapça ve Türkçe’den Kürmanciye çevirmiştir. Dolayısıyla bu şekilde o, Kürmanci edebiyat tarihi içinde seçkin bir yer ediniyor. Bu yüzden bu araştırmdan sonra o, artık yaşamöyküsü, eserleri ve kişiliğiyle Kürmanci edebiyat tarihinde yer edinmeyi hakediyor.","PeriodicalId":502625,"journal":{"name":"Bingöl Üniversitesi Yaşayan Diller Enstitüsü Dergisi","volume":"6 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-11-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139228599","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
京公网安备 11010802042870号
京ICP备2023020795号-1
扫码关注我们
求助内容：
应助结果提醒方式：