Cumhuriyet Dönemi Aydınlarının Din ve Toplum Okumaları: Din Sosyolojisi Disiplini Örneği

Abstract

Araştırma din sosyolojisi disiplininin cumhuriyetle birlikte Kıta Avrupası (Batı),ndaki yöntemsel çalışmaları Türkiye’ye uyarlayan sosyologların, sembolleştirilmiş düşünceleri ve hafızanın sosyolojik alanını araştırmayı hedeflemektedir. Bu anlamda araştırmanın temel problemi din sosyolojisi disiplininin Cumhuriyetle birlikte sembol temsilcilerinin ele alınmasıdır. Amacı ise sembol temsilcilerin ürettiği kavramsal çerçeveler ve katkılarının açıklanmasıdır. Yaşanan devrim sonrası sosyolojik alanın tahlili din merkezli çözümlenmesi bakımından sosyologların ilgisini çekmiştir. Ayrıca bu bağlamda Prens Sabahattin, Ziya Gökalp, Mümtaz Turhan, Erol Güngör, Şerif Mardin, Mehmet Taplamacıoğlu ve Ünver Günay gibi isimlerin bu gelişim sürecindeki katkılarını konu edinmiş ve bu isimlerle sınırlandırılmıştır. Çalışma Türk din sosyolojisi gelişme süreçlerini 2 temel döneme ayırmakta ve din sosyolojisinin kurumsallaşmadan önce ve sonrasındaki sembol öncülerin düşüncelerini ele almaktadır. Bu anlamda dağınık dönem ve kurumsallaşmış dönemlerdeki din sosyolojisi teşebbüsleri oldukça önemli bir konumdadır. Çalışma nitel yöntemin bir tekniği olan tarihsel dokümantasyon yöntemiyle oluşturulmuştur.