Evaluation of Calendula Samples Collected from Nature and Obtained from Herbalists According to European Pharmacopoeia 8.0

Abstract

Amaç: Bu çalışmada “aynısefa” ismiyle piyasada satışa sunulmuş olan dört değişik aktar örneği ile Bornova, İzmir’den toplanan (Ege Üniversitesi Yerleşkesi) Calendulae arvensis flos ve Calendulae arvensis herba droglarını Avrupa Farmakopesi 8.0’da yer alan testler açısından karşılaştırmalı olarak araştırmak hedeflenmiştir. Yöntem: Temin edilen örnekler üzerinde Avrupa Farmakopesi 8.0’da yer alan Calendulae flos monografında yer alan testler referans alınarak; kurutmada kayıp ve total kül miktarları, örneklerden hazırlanan ekstrelerde ince tabaka kromatografisi (İTK) ve hiperozit üzerinden spektrofotometrik olarak flavonoit miktar tayini gerçekleştirilmiştir. Ek olarak örneklerin hidroklorik asitte çözünmeyen kül miktarları da belirlenmiştir. Bulgular: Avrupa Farmakopesi 8.0’da yer alan kurutmada kayıp testi için elde edilen bulgular bütün örnekler için uygunken, piyasadan temin edilen sadece bir örnek total kül miktarı için belirtilen maksimum sınırın altında kalmıştır. İTK denemesiyle rutin, klorojenik asit ve kafeik asit bileşikleri örneklerde teşhis edilmiştir. Spektrofotometrik olarak hiperozit üzerinden miktar tayini denemeleri gerçekleştirilmiş, en yüksek flavanoit içeriği Ege Üniversitesi Kampüsü’nden toplanan Calendulae arvensis flos droğunda tespit edilmiştir. Sonuç: Piyasadan temin edilen örneklerin gerek kalite kontrol, gerek içerik açısından farklılıklar gösterdiği, fitoterapötik olarak kullanılacak drogların bilhassa pozoloji açısından içeriğinin standardize edilmiş olması gerektiği için ilgili testlerin yapılmasının önemi ortaya konulmuştur. Ayrıca ülkemizin biyolojik bir zenginliği olan ve doğal olarak geniş yayılış gösteren Calendula arvensis (Vaill.) L. çiçeklerinin en yüksek flavonoit içeriğine sahip olması da önemli bir göstergedir.