{"title":"HÂRİCÎ/İBÂDÎLERİN HİLÂFET VE HAKEM SÖYLEMLERİYLE İMTİHANI VE HÂRİCÎ PARADİGMANIN İFLASI","authors":"Ali Yılmaz, Yavuz Selim Göl","doi":"10.33415/daad.1398699","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Siffîn Savaşı Hz. Ali lehine sona erecekken tarihe Haricîler diye geçen çoğu Temim Kabilesinden bir grup, Muaviye taraftarlarının hakem önerisine itiraz etmiş ve her iki tarafı da tekfir ederek onlardan ayrılmışlardır. Haricîler, zaman içerisinde Halifeliğin Kureyşliliği ve seçimi ile ilgili farklı bir yaklaşım ortaya koymuşlardır. Onlar, birçok baskı ve mağlubiyetler yaşasalar bile Emevî/Abbâsî Devletleri’nin hâkim olmadığı Kuzey Afrika’da 160/777 yılında Rüstemî Devleti diye bilinen bağımsız bir devlet kurmuşlardır. Müslüman coğrafyada uygulanan halifeliğin Kureyşliliği ve verasetle intikaline karşı çıkmalarına rağmen İbâdî/Rüstemî Devleti’nin ilk imamı Abdurrahman b. Rüstem’den devletin Fatımîler tarafından yıkılıncaya kadar gelen bütün imamlarının -Kureyş’in dışından olsalar bile- aynı ailenin fertlerinden olmaları ve imametin babadan oğula geçmesi, onların iddialarının arkasında duramadıklarını göstermektedir. Aynı şekilde içerisinde bulunulan şartlar kendilerini mecbur bıraktığından ayrılışlarının temel sebebi olan hakem olayında ve imamet konusunda oluşturdukları paradigmalardan vazgeçmek zorunda kalmışlardır. Bu çalışmada konu detayları ile incelenecektir.","PeriodicalId":518574,"journal":{"name":"Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi","volume":"99 5","pages":""},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2024-02-21","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.33415/daad.1398699","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Abstract
Siffîn Savaşı Hz. Ali lehine sona erecekken tarihe Haricîler diye geçen çoğu Temim Kabilesinden bir grup, Muaviye taraftarlarının hakem önerisine itiraz etmiş ve her iki tarafı da tekfir ederek onlardan ayrılmışlardır. Haricîler, zaman içerisinde Halifeliğin Kureyşliliği ve seçimi ile ilgili farklı bir yaklaşım ortaya koymuşlardır. Onlar, birçok baskı ve mağlubiyetler yaşasalar bile Emevî/Abbâsî Devletleri’nin hâkim olmadığı Kuzey Afrika’da 160/777 yılında Rüstemî Devleti diye bilinen bağımsız bir devlet kurmuşlardır. Müslüman coğrafyada uygulanan halifeliğin Kureyşliliği ve verasetle intikaline karşı çıkmalarına rağmen İbâdî/Rüstemî Devleti’nin ilk imamı Abdurrahman b. Rüstem’den devletin Fatımîler tarafından yıkılıncaya kadar gelen bütün imamlarının -Kureyş’in dışından olsalar bile- aynı ailenin fertlerinden olmaları ve imametin babadan oğula geçmesi, onların iddialarının arkasında duramadıklarını göstermektedir. Aynı şekilde içerisinde bulunulan şartlar kendilerini mecbur bıraktığından ayrılışlarının temel sebebi olan hakem olayında ve imamet konusunda oluşturdukları paradigmalardan vazgeçmek zorunda kalmışlardır. Bu çalışmada konu detayları ile incelenecektir.