การพัฒนาหลักสูตรเพื่อสร้างเสริมสมรรถนะด้านการจัดการเรียนรู้ตามแนวทางการเรียนรู้ผ่านการเล่นสำหรับนักศึกษาครู เพื่อส่งเสริมความสามารถอ่านออกเขียนได้ของนักเรียนระดับประถมศึกษา

Abstract

ภูมิหลังและวัตถุประสงค์: การสร้างเสริมสมรรถนะด้านการจัดการเรียนรู้สำหรับนักศึกษาครู ถือเป็นกระบวนการผลิตครูมืออาชีพ เพื่อเตรียมพร้อมในการส่งเสริมความสามารถอ่านออกเขียนได้ของนักเรียน ตามแนวคิดการเรียนรู้ผ่านการเล่น ที่เชื่อว่าการเล่นเป็นโอกาสในการส่งเสริมความคิดและสร้างแรงจูงใจในการเรียน ดังนั้นจึงมีความเป็นไปได้ที่การเล่นสามารถช่วยพัฒนาทักษะทางภาษาของผู้เรียนได้ การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสภาพและความต้องการจำเป็นของการพัฒนาหลักสูตรสร้างเสริมสมรรถนะด้านการจัดการเรียนรู้ 2) พัฒนาหลักสูตรสร้างเสริมสมรรถนะด้านการจัดการเรียนรู้ 3) ทดลองใช้หลักสูตรที่สร้างและพัฒนาขึ้น และ 4) เพื่อประเมิน และรับรองหลักสูตรสร้างเสริมสมรรถนะด้านการจัดการเรียนรู้ ระเบียบวิธีการวิจัย: การวิจัยแบ่งออกเป็น 4 ระยะ ได้แก่ ระยะที่ 1 การศึกษาสภาพและความต้องการจำเป็นด้านการจัดการเรียนรู้ ระยะที่ 2 การออกแบบและพัฒนาหลักสูตร ระยะที่ 3 การทดลองใช้หลักสูตร และระยะที่ 4 การประเมินและรับรองหลักสูตร กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในระยะที่ 1 ได้แก่ กลุ่มผู้ให้ข้อมูลโดยการสัมภาษณ์ ระยะที่ 2 ให้ข้อมูลโดยผู้ทรงคุณวุฒิ 7 คน และผู้เชี่ยวชาญ 5 คน ระยะที่ 3 กลุ่มตัวอย่างในการทดลองใช้หลักสูตร คือ นักศึกษาครู 20 คน และนักเรียน 50 คน และระยะที่ 4 ประเมินและรับรองหลักสูตร โดยผู้ทรงคุณวุฒิ 5 คน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบวิเคราะห์เอกสาร แบบสัมภาษณ์ แบบประเมินความสอดคล้อง ความเหมาะสม แบบทดสอบ แบบประเมินความสามารถ แบบสอบถาม แบบวัดการตระหนักรู้ สถิติในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการวิจัย: (1) สภาพปัจจุบันปัญหาด้านความสามารถอ่านออกเขียนได้ของนักเรียนระดับประถมศึกษา โดยรวมมีปัญหาอยู่ในระดับมาก และความต้องการของนักศึกษาครูในการสร้างเสริมสมรรถนะด้านการจัดการเรียนรู้ผ่านการเล่น โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด (2) ผลการพัฒนาหลักสูตรสร้างเสริมสมรรถนะด้านการจัดการเรียนรู้ตามแนวทางการเรียนรู้ผ่านการเล่นสำหรับนักศึกษาครู พบว่า หลักสูตรสร้างเสริมสมรรถนะด้านการจัดการเรียนรู้ตามแนวทางการเรียนรู้ผ่านการเล่น มีองค์ประกอบ 8 องค์ประกอบ ได้แก่ 1) ความเป็นมาของหลักสูตร 2) หลักการของหลักสูตร 3) จุดมุ่งหมาย 4) ระยะเวลาการจัดการเรียนรู้ตามหลักสูตร 5) โครงสร้างเนื้อหาและการฝึกปฏิบัติ 6) แนวทางการจัดการเรียนรู้ตามหลักสูตร7) สื่อการเรียนรู้ และ 8) แนวทางการวัดและประเมินผลตามหลักสูตร และโมดูลการเรียนรู้ 6 โมดูล ได้แก่ 1) ความสำคัญของสมรรถนะด้านการสอน 2) การศึกษาแนวทางการส่งเสริมความสามารถอ่านออกเขียนของนักเรียน 3) แนวทางและขั้นตอนการเรียนรู้ผ่านการเล่น 4) การออกแบบและการจัดการเรียนรู้ตามแนวทางและขั้นตอนการเรียนรู้ผ่านการเล่น 5) สื่อและแหล่งเรียนรู้ 6) การวัดและประเมินความสามารถอ่านออกเขียนได้ของนักเรียน ผลการตรวจสอบคุณภาพของหลักสูตร พบว่า หลักสูตรมีความสอดคล้องโดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด และมีความเหมาะสม โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด (3) ผลการทดลองใช้หลักสูตรสร้างเสริมสมรรถนะด้านการจัดการเรียนรู้ตามแนวทางการเรียนรู้ผ่านการเล่น พบว่า 1) คะแนนความรู้ฝึกอบรมของนักศึกษาครูสูงกว่าก่อนฝึกอบรมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 2) ความสามารถในการออกแบบการเรียนรู้ของนักศึกษาครู ภาพรวมอยู่ในระดับมาก 3) ความสามารถในการจัดการเรียนรู้ของนักศึกษาครู ภาพรวมอยู่ในระดับมาก 4) การตระหนักรู้ถึงความสำคัญ คุณค่า และประโยชน์ ของการจัดการเรียนรู้ตามแนวทางการเรียนรู้ผ่านการเล่น ร้อยละ 90 ตระหนักถึงความสำคัญ ร้อยละ 90 ตระหนักถึงคุณค่า ร้อยละ 95 ตระหนักถึงประโยชน์ 5) นักศึกษาครูที่เข้ารับการอบรมการจัดการเรียนรู้ตามแนวทางการเรียนรู้ผ่านการเล่น โดยรวมทุกด้านมีความพึงพอใจในระดับมากที่สุด 6) คะแนนประเมินความสามารถอ่านออกเขียนได้ของนักเรียนสูงกว่าก่อนก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 (4) ผลการประเมินหลักสูตร พบว่า การประเมินหลักสูตรสร้างเสริมสมรรถนะด้านการจัดการเรียนรู้ตามแนวทางการเรียนรู้ผ่านการเล่นสำหรับครู โดยรวมทุกด้านอยู่ในระดับมากที่สุด สรุปผล: ผลการวิจัยแสดงให้เห็นว่าสภาพปัจจุบันปัญหาด้านความสามารถอ่านออกเขียนได้ของนักเรียนระดับประถมศึกษา โดยรวมมีปัญหาอยู่ในระดับมาก และความต้องการของนักศึกษาครูในการสร้างเสริมสมรรถนะด้านการจัดการเรียนรู้ผ่านการเล่น โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด โดยหลักสูตรสร้างเสริมสมรรถนะด้านการจัดการเรียนรู้ มีองค์ประกอบ 8 องค์ประกอบ และโมดูลการเรียนรู้ 6 โมดูล ที่มีความสอดคล้องและเหมาะสมในระดับมากที่สุด นักศึกษาครูเข้ารับการฝึกอบรมมีความรู้ ความสามารถ ด้านการจัดการเรียนรู้ตามแนวทางการเรียนรู้ผ่านการเล่น 80-100% และมีความพึงพอใจ อยู่ในระดับมากที่สุด การตระหนักรู้ความสำคัญ คุณค่า และประโยชน์ 90-95 % และการประเมินหลักสูตร พบว่า อยู่ในระดับมากที่สุดทุกรายการ