Niecykliczne wahania wzrostu PKB w Polsce

Abstract

Celem artykułu jest weryfikacja hipotezy o niecyklicznych wahaniach koniunkturalnych, w szczególności o nieregularności przyczyn oraz o regularności przywracania równowagi w gospodarce. Powolny przeszły wzrost PKB jest traktowany jako symptom nierównowagi, czyli występowania wąskich gardeł w środkach trwałych albo niedoborów popytu. Te dwie przyczyny nierównowagi pojawiają się w gospodarce nieregularnie. Weryfikowano hipotezę, że im wolniejszy wzrost gospodarczy występował w przeszłości, tym silniejszy, kompensujący będzie wzrost PKB. Jest to regularność przywracania równowagi. Metodą najmniejszych kwadratów oszacowano zmodyfikowany model Solowa dla PKB Polski w latach 1994–2019. Najważniejszą modyfikacją było zastąpienie dynamiki kapitału fizycznego netto, niedostępnej w polskiej statystyce, stopą inwestycji. Drugim powodem tej modyfikacji była niedokładność danych statystycznych o kapitale fizycznym brutto, której nie można uniknąć. Kolejną modyfikacją było wprowadzenie do modelu opóźnionej dynamiki PKB jako indykatora nierównowagi. Potwierdzono hipotezę, że nasilone występowanie wąskich gardeł, powoduje, że po 3–5 latach efektywność inwestycji jest większa. Natomiast spowolnienie wzrostu PKB po 1–2 latach powoduje kumulację niewykorzystanego potencjału, co umożliwia wyrównujące przyspieszenie wzrostu gospodarczego. Potwierdzono zatem hipotezę o występowaniu w polskiej gospodarce niecyklicznych wahań koniunkturalnych.