Deprem'den Soma'ya: Yeni Bir Hayata Başlama Deneyimlerine ve Algılarına İlişkin Nitel Bir Çalışma

Abstract

Çalışmanın amacı, 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremi ardından kalıcı olarak yer değiştiren depremzedelerin yeni bir hayata başlama deneyimlerini ve algılarını derinlemesine incelemedir. Örnek olay desenindeki çalışmada amaçlı örnekleme tekniğinden yararlanılarak Soma'ya yerleşen on dört depremzedeyle görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Katılımcıların onayı alınarak kaydedilen yarı yapılandırılmış görüşmeler, on beş Temmuz – yirmi Eylül 2023 tarihleri arasında yüz yüze gerçekleştirilmiş ve ardından yazıya aktarılmıştır. Analizler sonucunda, ‘günlük rutinin değişmesi’, ‘ekonomik zorluklar’, ‘çalışma hayatına ilişkin zorluklar’, ‘sağlıkta karşılaşılan zorluklar’, ‘eğitimde karşılaşılan zorluklar’, ‘olumsuz etkileşimler’ ve ‘olumlu etkileşimler’ şeklinde yedi tema ve temaların alt temaları elde edilmiştir. Araştırma, özellikle deprem nedeniyle kalıcı yer değiştirenlerin hayat deneyimlerine ilişkin olsa da bulgular bu deneyimin hem depreme ilişkin hayat deneyimlerine hem de diğer afetlerden kaynaklı kalıcı yer değiştirme deneyimlerine uygulanabileceğini ima etmektedir. Ayrıca araştırma depremzedelerin deneyimlerini ve algılarını onların perspektifinden incelediği için daha ileri uygulamalara yönelik programların geliştirilmesine ve acil durumlara yönelik acil durum planlarının hazırlanmasına yol gösterici olabilir.