Birinci Dünya Savaşı’nda Doğu Cephesinin Lojistik Organizasyonu: 3. Menzil Müfettişliği

Abstract

Tarihin her doneminde ordularin lojistik ihtiyaclarinin yeterince karsilanmasi ve butunleme hizmetlerinin sorunsuz bir sekilde yurutulmesi harplerin gidisatina dogrudan tesir etmistir. Bu durum, I. Dunya Savasi gibi ordu mevcudunun milyonlara ulastigi ve lojistik ihtiyaclarin cogalip farklilastigi bir donemde daha da onem kazanmistir. Cagin gereksinimlerine uygun olarak modern bir geri hizmet sistemi kurmayi amaclayan Osmanli Devleti, Balkan Savaslari oncesinde Alman lojistik sistemini esas alarak yeni bir geri hizmet organizasyonu olusturmaya calismistir. Menzil Teskilati adi verilen bu yeni sistem, ilk olarak Balkan Savaslari’nda uygulamaya konulmus; ancak, sistemin isleyis ve uygulanisina vakif yeterli personel bulunmadigindan menzil sistemi bu ilk sinavinda basarisiz olmustur. I. Dunya Savasinin baslamasiyla Menzil Teskilati, yururlukte bulunan 1911 tarihli Menzil Nizamnamesine gore yeniden ihdas edilmistir. Boylece her ordunun her turlu lojistik ihtiyaci, ordu harekât alaninin hemen gerisinde teskil edilen Menzil Mufettisliklerince karsilanmistir. Bu calisma, Dogu cephesinde Ruslara karsi mucadele eden 3. Ordunun butunleme faaliyetlerini gerceklestiren 3. Menzil Mufettisliginin kurulusu, idari yapisi ve isleyisini konu edinmistir. Calismanin konusu, harbin baslangicindan 18 Aralik 1917 tarihli Erzincan Mukavelenamesinin imzalanmasina kadar gecen sure ile sinirlandirilmistir.