Bartın’da Ticaret, Sanayi ve Madencilik Faaliyetlerinin “Bartın Rehberi” Adlı Kaynak Eser Temelinde Analizi

Abstract

Ticaret, sanayi ve madencilik sektorleri bir ulkenin kalkinmasinda hayati oneme sahiptir. Turkiye Cumhuriyeti Devleti, kurulus yillarini muteakip hizla kalkinabilmek adina basta tarim, hayvancilik ve ormancilik olmak uzere hemen her sahada buyuk bir atilim icerisine girmeye gayret etmistir. Ticaret, sanayi ve madencilik sektorleri genc Turkiye’nin ilerleyebilmek adina uzerinde israrla durdugu sahalardandir. 24 Temmuz 1923 tarihinde imzalanan Lozan Baris Antlasmasi’yla Turkiye sadece siyasi sahada degil ekonomik ve ticari manada da bir nevi bagimsizligini elde etmistir. Bu alanlarda adeta bir yeniden dogus yasamistir. Osmanli doneminde 1854 tarihinde alinmaya baslanan borclarin ilerleyen yillarda faizinin dahi odenemeyeceginin anlasilmasi uzerine 1881’de kurulan Duyun-u Umumiye idaresi ile kapitulasyonlar, memleket ekonomisinin belini bukmustur. Genc Turkiye, Osmanli Devleti’nin dustugu bu muskul duruma, Turkiye’nin bir daha dusmemesi icin iktisadi bakimdan kendi kendine yeter bir ulke haline kisa surede gelmesi gerektigini anlasmistir. Aksi halde Osmanli Devleti’nin akibetiyle karsi karsiya kalinmasi mukadderdi. Bu gercekten hareketle daha Lozan Baris Antlasmasi imzalanmadan once 17 Şubat 1923 tarihinde Turkiye Iktisat Kongresi toplanmistir. Bu kongre ile yeni Turk devletinin ekonomik temelleri saglam bir bicimde atilmaya calisilmistir. Sonraki yillarda sanayi, ticaret ve madencilik faaliyetlerini desteklemek amaciyla Tesvik-i Sanayi Kanunu kabul edilmis, Sanayi ve Maadin Bankasi ile Is Bankasi kurulmus, Kabotaj Kanunu yururluge girmis ve Ticaret Kanunu cikarilmistir. Bu sayilanlar haricinde daha bircok onemli atilim gerceklestirilmistir. Ozetle bu donemde Turkiye buyuk bir inkilap sureci ile kendini yeniden gerceklestirirken; ticaret, sanayi ve madencilik alanlarinda da onemli yatirimlar ortaya koyulmustur. Bu arastirmada 1927 tarihinde yayimlanmis ve birkac yildir arastiricilarin dikkatini cekmis olan “Bartin Rehberi” adli kaynak eser, temel alinarak 1920’li yillarda Bartin ve cevresinde ticaret, sanayi ve madencilik sahalarinda yasanan gelismeler hakkinda tespit edilen yeni bilgiler analiz edilmeye calisilmistir. Calismamizda ozelde Bartin cografyasinin genelde ise Ataturk devri Turkiye’sinin ticaret, sanayi ve madencilik politikalari uzerinde durulmustur.