AB Sürecinde Türkiye’nin İnsan Hakları ve Milli Kimlik İkilemi

Abstract

Dunya genelinde insan haklari politikalari alaninda yasanan hararetli tartismalar, ozellikle post- Helsinki doneminde Turkiye’de de kamuoyunu cokca mesgul etmektedir. Tartismalarin merkezinde insan haklarini gelistirme ve genisletme cabasi yatmaktadir. Ne var ki Avrupa Birligi (AB) hedefi dogrultusunda Turkiye’nin insan haklari politikasini iyilestirme faaliyetleri bir bakima Turk kimligi ve milliyetciligi ile sinanmasi anlamina gelmektedir. Zira Turkiye Cumhuriyeti Devleti’ni kurulusundan itibaren sarmalayan baskin milliyetci algi AB degerleri ve insan haklari ile catisir durumdadir. Bu calismanin amaci, Turkiye’de insan haklari mevzuatinin gelistirilmesine paralel olarak neden toplum­sal barisin tesis edilemedigi sorusunu tartismaktir. Turkiye’de AB adaylik sureci ile baslayan, reform paketleri, anayasal degisiklikler ve demokratiklesme sureciyle devam eden donusumun gunumuzde ya­vasladigi ve hatta durdugu gorulmektedir. Bu durumun onemli sebeplerinden biri, Rawls’un adalet kuraminda ortaya koydugu ortusen uzlasi prensibinin yoksunlugudur. Bu yuzden, iyi niyetle baslati­lan girisimler farkliliklarin farkindaligi kertesinde kalmakta, ‘tanima’ yonunde gercekci adimlar atila­mamaktadir. Bu calisma, toplumun tum fertlerini kucaklayan bir vatandaslik modeli tesis edilmedigi surece soz konusu girisimlerin sonuc vermeyecegini ileri surmektedir.