The usage and meaning of "mentioned" ("wspomniany") and "described" ("opisany") metatext markers in Polish scientific texts

Abstract

The usage and meaning of mentioned (wspomniany) and described (opisany) metatext markers in Polish scientific textsMetatext markers (MMs) are defined as expressions used in a text to inform readers of its structure or relations between its elements (Fraser, 1999; Goldman & Rakestraw, 2000; Schiffrin, 1988). In this paper the usage of two MMs "mentioned" ("wspomniany") and "described" ("opisany") in scientific texts is described and the relation between their meaning and usage is analysed. In Study 1, the frequency, scope and direction of the MM is analysed in a corpus of peer-reviewed scientific texts in Polish. In Experiment 2, participants decided whether to use the aforementioned MMs to fill gaps in short scientific texts. The results of both experiments suggest that while the meaning of an MM may influence its usage, this relation may be affected by the size of the whole text. Użycie i znaczenie operatorów metatekstowych wspomniany i opisany w tekstach naukowych po polskuOperatory metatekstowe (OM) to wyrażenia informujące czytelnika o strukturze tekstu, w którym zostały umieszczone, oraz o relacjach pomiędzy jego elementami (Fraser, 1999; Goldman & Rakestraw, 2000; Schiffrin, 1988). W poniższej pracy zostało opisane użycie dwóch OM wspomniany i opisany w tekstach naukowych, przeanalizowano także relację pomiędzy ich znaczeniem i używaniem. W badaniu 1 zostały przeanalizowane częstość użycia, zakres i ukierunkowanie OM w tekstach naukowych pisanych po polsku. W badaniu 2 czytelnicy decydowali o tym, czy umieścić dodatkowy OM w krótkim tekście naukowym. Wyniku obydwu badań wskazują, że znaczenie OM może wpływać na sposób jego używania, ale wpływ ten zmienia się wraz z wielkością tekstu.