DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLARIN VE TURİZMİN ENERJİ GÜVENLİĞİNE ETKİSİ: SİNGAPUR ÜZERİNE EKONOMETRİK BİR İNCELEME

Abstract

Singapur’un ekonomisi için doğrudan yabancı yatırımlar [DYY] ve turizm kritik öneme sahiptir. Bunun yanında Singapur, enerjide dış kaynaklara bağımlılığının yüksek ve fosil yakıtlarının enerji tüketim kompozisyonunda baskın olması sebebiyle yüksek enerji güvenliği riskine [EGR] sahiptir. Her ne kadar literatürde DYY’lerin ve turizmin enerji tüketimine veya çevresel bozulmaya etkileri ampirik olarak incelenmiş olsa da bu değişkenlerin enerji güvenliğini nasıl etkilediği konusunda ampirik bir çalışma yoktur. Bu araştırmanın amacı, Singapur örneğini ele alarak literatürdeki bu boşluğu doldurmaktır. Bu kapsamda bu araştırmada, DYY’lerin ve turizmin Singapur’un EGR’sini nasıl etkilediği 1980-2018 dönemi için ampirik olarak incelenmiştir. Öncelikle gecikmeleri dağıtılmış otoregresif [ARDL] model kullanılarak DYY’lerin ve turizmin EGR’yi nasıl etkiledikleri tahmin edilmiş, sonrasında Toda-Yamamoto [T-Y] testiyle değişkenler arasındaki nedensellik ilişkileri incelenmiştir. Ekonometrik analiz sonucunda elde edilen bulgular şunlardır: Birincisi, uzun dönemde, DYY’ler Singapur’un EGR’sini arttırırken turizm EGR’yi azaltmaktadır. İkincisi, sanayileşme Singapur’un EGR’sini hem kısa hem de uzun dönemlerde arttırmaktadır. Üçüncü olarak turizm ve sanayileşme EGR’ye neden olmaktadır. Son olarak DYY’ler hem turizme hem de sanayileşmeye neden olmaktadır. Bu sonuçlar, DYY’lerin Singapur’un uzun dönem enerji güvenliğini azaltırken turizmin enerji güvenliğini iyileştirdiğini göstermektedir. Ayrıca sanayileşme kısa ve uzun dönemlerde Singapur’un enerji güvenliği riskini arttırmaktadır.