{"title":"AK Parti Döneminde Ortadoğu’da Türk-Amerikan İlişkilerinin Jeokültürel Ekseni: İslami Kimlik","authors":"Muharrem Ekşi̇","doi":"10.19060/GAV.320807","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Turk-Amerikan iliskileri tarihsel olarak hep inisli cikisli bir seyir izlemistir. Ayni sekilde AK Parti doneminde de Turk-Ameriken iliskileri bu surekliligi muhafaza etmekle birlikte ikili iliskilerde onceki donemlerdeki Turkiye’nin jeopolitik konumu yerine bu sefer jeokulturel boyut onem kazanmistir. Bunda kuresel siyasetin dinamiklerinin 11 Eylul Teror saldirilari sonrasinda ‘Islami teror’ olgusu cercevesinde sekillenmeye baslamasi etkili olmustur. Bu arastirma, AK Parti doneminde Turk-Amerikan iliskilerinin jeokulturel ekseni olan model ulke retorigini, Ortadogu politikasi odakli kamu diplomasisi paradigmasi cercevesinde analiz etmektedir. Temel arastirma sorusu, AK Parti doneminde Turk-Amerikan iliskilerini belirleyen ana faktor ve eksen nedir? Bu calismada iki temel arguman gelistirilmistir: Birincisi, AK Parti doneminde Turk-Amerikan iliskilerini belirleyen esas unsur, Turkiye’nin Islami kimligi olmustur. ABD, AK Parti’nin Islami kimligini Genisletilmis Ortadogu ve Kuzey Afrika Girisimi stratejisinde model olarak kullanmayi tercih etmistir. Bu baglamda ikili iliskiler, jeokulturel eksen temelinde Ortadogu’nun Musluman toplumlarini donusturme amacli model ulke retorigi duzleminde gelisme gostermistir. Ikincisi, Turk-Amerikan iliskileri, 2013 yilindan itibaren Arap Bahari surecinde Suriye ve Misir kriziyle bozulmaya baslamis ve siyasal Islam ve ilimi Islam konusunda iki ulkenin cikarlari ayrismaya baslamistir. Ozellikle ABD’nin ilimli Islam politikasindan vazgecmesi, AK Parti ile ABD arasindaki iliskilerin kirilma noktasi olmustur. Bu baglamda da ikili iliskilerin geleceginin bir boyutunu siyasal Islam ozellikle IŞID gibi ‘Islamci teror’ orgutleri diger boyutunu ise ABD-Iran yakinlasmasinin belirleyecegi ileri surulmustur.","PeriodicalId":41235,"journal":{"name":"Gazi Akademik Bakis-Gazi Academic View","volume":"9 1","pages":"59-77"},"PeriodicalIF":0.1000,"publicationDate":"2016-12-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"3","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Gazi Akademik Bakis-Gazi Academic View","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.19060/GAV.320807","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"0","JCRName":"HUMANITIES, MULTIDISCIPLINARY","Score":null,"Total":0}
引用次数: 3
Abstract
Turk-Amerikan iliskileri tarihsel olarak hep inisli cikisli bir seyir izlemistir. Ayni sekilde AK Parti doneminde de Turk-Ameriken iliskileri bu surekliligi muhafaza etmekle birlikte ikili iliskilerde onceki donemlerdeki Turkiye’nin jeopolitik konumu yerine bu sefer jeokulturel boyut onem kazanmistir. Bunda kuresel siyasetin dinamiklerinin 11 Eylul Teror saldirilari sonrasinda ‘Islami teror’ olgusu cercevesinde sekillenmeye baslamasi etkili olmustur. Bu arastirma, AK Parti doneminde Turk-Amerikan iliskilerinin jeokulturel ekseni olan model ulke retorigini, Ortadogu politikasi odakli kamu diplomasisi paradigmasi cercevesinde analiz etmektedir. Temel arastirma sorusu, AK Parti doneminde Turk-Amerikan iliskilerini belirleyen ana faktor ve eksen nedir? Bu calismada iki temel arguman gelistirilmistir: Birincisi, AK Parti doneminde Turk-Amerikan iliskilerini belirleyen esas unsur, Turkiye’nin Islami kimligi olmustur. ABD, AK Parti’nin Islami kimligini Genisletilmis Ortadogu ve Kuzey Afrika Girisimi stratejisinde model olarak kullanmayi tercih etmistir. Bu baglamda ikili iliskiler, jeokulturel eksen temelinde Ortadogu’nun Musluman toplumlarini donusturme amacli model ulke retorigi duzleminde gelisme gostermistir. Ikincisi, Turk-Amerikan iliskileri, 2013 yilindan itibaren Arap Bahari surecinde Suriye ve Misir kriziyle bozulmaya baslamis ve siyasal Islam ve ilimi Islam konusunda iki ulkenin cikarlari ayrismaya baslamistir. Ozellikle ABD’nin ilimli Islam politikasindan vazgecmesi, AK Parti ile ABD arasindaki iliskilerin kirilma noktasi olmustur. Bu baglamda da ikili iliskilerin geleceginin bir boyutunu siyasal Islam ozellikle IŞID gibi ‘Islamci teror’ orgutleri diger boyutunu ise ABD-Iran yakinlasmasinin belirleyecegi ileri surulmustur.