Cumhuriyet Dönemi Türk-Alman İlişkilerinde Sıradışı Bir Aktör: Krupp Firması 1923-1990

Abstract

Krupp Firmasi, 19. yuzyilin ikinci yarisindan itibaren ozellikle silah ticareti alanindaki faaliyetleri neticesinde Turk-Alman iliskilerinde onemli bir aktor olarak on plana cikmistir. Cumhuriyet donemine gelindiginde ise soz konusu firmanin Turkiye’de bircok farkli sektor ve sanayi kolunda etkin olmasi dikkatlerin sivil alanlardaki faaliyetlerine yogunlasmasina neden olmustur. Bu baglamda, Krupp Firmasinin Turkiye’ye yaptigi yatirimlar ve sanayi malzemeleri ihracati sayesinde Turk sanayisinin gelisimine onemli katkilarda bulundugu ortaya cikmaktadir. Bu calismada Krupp Firmasinin 1923- 1990 yillarini kapsayan donemde Turk sanayisinin gelisimine nasil ve ne derece katkida bulundugunun gozler onune serilmesi amaclanmistir. Bu cercevede, Krupp Firmasinin soz konusu donemde Turkiye’de demiryolu yapimi, krom ticareti, madencilik, gemi yapimi, demir-celik sanayisi ve turizm gibi bircok alanda yaptigi yatirimlarin yani sira Krupp yetkilileri ve Turk devlet adamlarinin karsilikli ziyaretleri mercek altina alinmistir.