Effect of salt preparations on some features of morphology and physiology of salt sensitive plant

Abstract

This is very important to use environmentally friendly and low-toxicity salt preparations for urban greenery to melt snow and ice. In this experiment, we selected lettuce (Lactuca sativa) that represents a salt-sensitive plant is grown in urban green areas. The effects of salt stress on the morphology and physiology of lettuce were determined by using of different compositions and concentrations of salt preparations for winter road snowmelt. NaCl-based salt preparations with concentrations ranging from 0 to 450 mM, NaCl: CaCl2 (50:50), NaCl: HCOONa (50:50), and NaCl: HCOONa: CaCl2 (50:25:25) were used. As a result, it is important for us to determine the type and concentration of road snowmelt salt preparations that have the least negative impact on urban greenery. According to the results of the study, salt preparation in the ratio of NaCl: CaCl2 (50:50) inhibited seed germination and growth, and the plants were the first to be exposed to stress. When using a salt preparation containing NaCl: HCOONa (50:50), stress-prone characters’ indicators of stress, such as growth retardation, stunted growth and withering, were relatively low. If salt preparations 1 and 3 are used for snowmelt, the concentration should not exceed 100-150 mM, and if preparation 2 is used, the concentration should not exceed 250 mM for having the adverse effects on salt-sensitive plants growing on urban greenery. Давсанд мэдрэг ургамлын морфологи, физиологийн зарим үзүүлэлтэд давсны бэлдмэлийн үзүүлэх нөлөө Байгаль орчинд ээлтэй, хотын ногоон байгууламжийн ургамалд хоруу чанар багатай бэлдмэлийг хот суурин газрын цас хайлуулах зорилгоор ашиглах зайлшгүй шаардлага тулгараад байна. Энэхүү туршилтад бид хотын ногоон байгууламжид тарьдаг давсанд мэдрэг ургамлын төлөөлөл болох нийлмэл цэцэгтний овгийн навчит байцаа (Lactuca sativa) –г сонгон авч өвөл замын цас хайлуулах зориулалтаар хийгдсэн ялгаатай найрлага болон концентраци бүхий давсны бэлдмэлүүдээр үйлчлэн давсны стресс ногоон байгууламжийн ургамлын морфологи, физиологит хэрхэн нөлөөлж байгааг тодорхойлов. Судалгаанд NaCl суурьтай ч 0-450 мМ хүртлэх концентрацитай, NaCl:CaCl2 (50:50), NaCl:HCOONa (50:50), болон NaCl:HCOONa:CaCl2 (50:25:25) найрлагын агууламжаар ялгаатай давсны уусмалуудыг ашиглав.Энэхүү судалгааны үр дүнд бид хотын ногоон байгууламжийн ургамалд сөрөг нөлөө багатай замын цас хайлуулах давсны төрөл, концентрацийг тогтоох ач холбогдолтой. Судалгааны үр дүнгээс харахад NaCl:CaCl2 (50:50) харьцаатай давс нь үрийн соёололт, өсөлтийг дарангуйлж ургамал стрессд хамгийн түрүүлж өртөж байсан бол ялангуяа,  NaCl:HCOONa (50:50) найрлагатай давсны уусмалаар үйлчлэхэд навчит байцааны морфологи (үндэсний урт, ишний урт, навчны хуурай жин) болон физиологийн (үрийн ус шингээх эрчим, үрийн соёололт, хлорофиллын агууламж) үзүүлэлтүүдэд стрессийн шинж тэмдгүүд болох өсөлт, хөгжилт удаашрах, гандах байдал харьцангуй бага илэрлээ. Хэрэв бэлдмэл 1 ба 3-ыг цас хайлуулахад ашиглах тохиолдолд концентрацийг 100-150 мМ-иос хэтрүүлэхгүй байх, бэлдмэл 2-ыг 250 мМ-иос хэтрүүлэхгүй байвал давсанд мэдрэг ургамалд үзүүлэх сөрөг нөлөө бага байж болно.  Түлхүүр үгс: Навчит байцаа , давсны стресс, морфологи болон физиологийн үзүүлэлт, хоруу чанар багатай давсны бэлдмэл