Rabiës aan het einde van de 19de eeuw: Korte beschrijving aan de hand van een verdacht geval in Kruishoutem (1889)

Abstract

In 2022 was het tweehonderd jaar geleden dat Louis Pasteur geboren werd (Dole, Franche- Comté) in het oosten van Frankrijk. Hij was een van de grondleggers van de bacteriologie en weerlegde definitief de theorie van de spontane generatie (leven ontstaat spontaan uit levenloze materie). Als eerste ontwikkelde hij efficiënte vaccins tegen vogelcholera (Pasteurella multocida), miltvuur (Bacillus anthracis) en vlekziekte (Erysipelotrix rhusiopathiae). Ook al wist Louis Pasteur niet dat razernij door een virus werd veroorzaakt, toch kon hij in 1885 een werkzaam rabiësvaccin produceren. Vooral dit vaccin tegen de gevreesde razernij (rabiës) maakte hem wereldberoemd (Figuur 1). Hij zou daardoor het leven redden van duizenden mensen die gebeten waren door honden met rabiës besmet. Maar hoe ging men voordien te werk om deze verschrikking in te perken? Aan miraculeuze tussenkomsten door Sint-Hubertus hechtte men in de tweede helft van de negentiende eeuw alsmaar minder geloof. Door de overheid opgelegde quarantaine nam de plaats in. Hieronder wordt beschreven welke maatregelen de Oost-Vlaamse gemeente Kruishoutem in 1873 nam bij een van rabiës verdachte hond, op voorschrift van de plaatselijke veearts. Het dier bleef gelukkig symptoomloos en de maatregelen werden na één maand opgeheven.