Les versions turque et arabe du manuel d’utilisation de l’arithmomètre de Thomas

Abstract

Thomas aritmometresi, 1851’den itibaren dunya piyasasindaki ilk ticari hesap makinesi olmus ve bu unvanini uzun sure korumustur. Aritmometre, Fransizca bir kullanim kilavuzuyla birlikte satilmaktaydi. Yakin zamanda, Feza Gunergun bu kilavuzun Osmanli Turkcesine yapilan serbest cevirisini bulmus ve incelemisti.  Birkac sene once, bu makalenin yazari da ayni kilavuzun Arapca versiyonunu Fas’ta bulmustu. Bu arastirma notunun amaci, bu iki ceviriyi karsilastirmaktir. Temel fark, karekok alma isleminde gorulmektedir. Bu islem icin Fransizca kilavuzda iki yontem sunulmustur: Klasik yontem ve Toepler-Reuleaux yontemi. Fasli cevirmenin klasik metodu benimserken, Turk cevirmen ikinci yontemi yani Topler-Reuleaux’nun yeni algoritmasini tercih etmistir. Dikkat cekici ortak nokta ise, her iki cevirmenin de ondalik kesirlerle yapilan islemleri gormezlikten gelmeleridir.