Hayvan Isırığı ve Kuduz Riskli Teması Olan Çocuk Hastaların Değerlendirilmesi

Amac: Hayvan isiriklari, tum dunyada ozellikle cocuklari etkileyen onemli bir halk sagligi sorunudur. Bu calisma ile memeli hayvan isirigi veya kuduz riski yaratan temasi olan, Erzurum Bolge Egitim ve Arastirma Hastanesi’ne basvuran cocuk hastalarin klinik ve epidemiyolojik ozelliklerinin retrospektif olarak degerlendirilmesi amaclanmistir. Materyal ve Metot: Calismaya, memeli hayvanlar tarafindan kuduz riski olusturan (isirilan, tirmalanan, yalanma, vb.) temasi bulunan, 0–16 yas arasindaki cocuklar dahil edildi. Hastalarin yas, cinsiyet, kuduz risk kategorisi, isiriktan beri gecen sure, isirilan bolge(ler), isiran hayvanin turu, sahipli olup olmadigi, kuduz asilamasi durumu, isiriktan once provokasyon, isiriktan sonra gozlem durumlari, hastaya antibiyotik tedavisi baslanip baslanmadigi, suturasyon yapilip yapilmadigi, hospitalize edilip edilmedigi ve hastanin asi ve immunglobulin sonrasi yan-etki yasayip yasamadigi kaydedildi. Bulgular: Calismadaki 121 olgunun yas ortalamasi 9,3±4,1 yildi ve %80,2’si erkekti. Isiriklar en cok 11–16 yas arasi cocuklari etkilemisti. Hastalar isiriktan ortanca 1 gun (aralik; 0–30 gun) sonra hastaneye basvurmustu. En sik isirilan vucut bolgesi alt ekstremiteydi (n=67, %55,3). Hastalarin 89’unun (%73,5) risk kategorisi 3’tu. En sik isiran hayvan kopeklerdi (n=82, %67,8). Tum hayvanlarin 55’i (%45,4) sahipliydi, 102’si (%84,2) provoke edilmemisti ve 20’sinin (%17,2) kuduz asilari yapilmisti. Takip edilmesi gereken hayvanlarin 70’i (%63,6) on gun sureyle gozlemlenebildi. Hicbirisinde kuduz bulgusu gelismedi. Kuduz tanisi kesinlesmis hayvanla temasi olan 2 hasta oldu. Ancak hicbir hastada kuduz hastaligi gelismedi. Yetmis alti (%62,8) hastaya antibiyotik profilaksisi verilirken, 8 (%6,6) hastaya suturasyon yapildi. Sadece multipl isirigi olan 1 (%0,8) hasta hospitalize edildi. Hicbir hastada komplikasyon ve mortalite gozlenmedi. Sonuc: Bu calismada riskli kuduz temasinin daha cok ilkogretim cagindaki erkek cocuklari etkiledigi gorulmus, olgularin saglik merkezine temas sonrasi ortanca 1 gun gibi oldukca kisa sure sonra basvurdugu saptanmistir. Calismada saptanan morbidite ve mortalite oranlari oldukca dusuktur.