{"title":"kyzlorda市岩土勘察工程师学会LLP实验室沉降土特性测定结果分析","authors":"A. Budikova, Z.D Omirbek, A.G Kariboz","doi":"10.52081/bkaku.2022.v62.i3.118","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Соңғы онжылдықта көптеген зерттеушілер лёссті топырақтардың физикалық және\n механикалық (беріктілік және деформациялық сипаттамалары) айтарлықтай өзгергіштігін және\n осы жағдайды инженерлік есептеулерде ескеру қажеттілігін атап өтті. Инженерлік-құрылыс\n тәжірибесінде топырақ қасиеттерінің өзгергіштігін ескерудің түбегейлі маңыздылығы туралы\n алғаш рет Г.А.Мавляновтың жұмысында айтылған. Сондай-ақ, ол осы өзгергіштікті сандық\n бағалау үшін математикалық статистика әдістерін қолданудың маңыздылығы туралы мәселе\n қойған. Қазақстанның оңтүстігіндегі лёссті топырақтар қасиеттерінің өзгергіштігіне\n салыстырмалы талдау жүргізу үшін шөгінді топырақтарды суға қаныққанға дейін және суға\n қаныққаннан кейін олардың физика-механикалық қасиеттеріне зертханалық сынаулар\n жүргізілді. Зертханалық зерттеудің артықшылығы лёсс топырақтарының кеңістіктік\n өзгергіштігін, уақыт факторын, деформацияланған жай-күйін және т.б. ескере отырып,\n күтілетін процестерді зерттеу мүмкіндігі болып табылады. Алынған нәтижелерді талдай\n келе, лёсс топырақтары суға қаныққаннан кейін физикалық сияқты, беріктілік пен\n деформациялық сипаттамалардың өзгергіштігімен де сипатталады деп айтуға болады. Лёсс\n саздағының ылғалдылығы судың толық қанығуына дейін жоғарылаған кезде ішкі ілінісу\n бұрышының мәні нөлге дейін, ал ішкі үйкеліс бұрышы - 1,6 есе азайды. Құрылыстар\n негіздеріндегі лёсс топырақтары сипаттамаларының оларды суға қаныққаннан кейін\n өзгермелілігі лёсс шөгетін Топырақтардың объективті сапасы болып табылады.","PeriodicalId":309127,"journal":{"name":"Bulletin of the Korkyt Ata Kyzylorda University","volume":"26 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"1900-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":"{\"title\":\"ANALYSIS OF THE RESULTS OF THE PROPERTIES OF SUBSIDENCE SOILS DETERMINED IN THE\\n LABORATORY OF LLP \\\"GEOTECHNICAL INSTITUTE OF SURVEY ENGINEERS\\\" IN THE CITY OF\\n KYZYLORDA\",\"authors\":\"A. Budikova, Z.D Omirbek, A.G Kariboz\",\"doi\":\"10.52081/bkaku.2022.v62.i3.118\",\"DOIUrl\":null,\"url\":null,\"abstract\":\"Соңғы онжылдықта көптеген зерттеушілер лёссті топырақтардың физикалық және\\n механикалық (беріктілік және деформациялық сипаттамалары) айтарлықтай өзгергіштігін және\\n осы жағдайды инженерлік есептеулерде ескеру қажеттілігін атап өтті. Инженерлік-құрылыс\\n тәжірибесінде топырақ қасиеттерінің өзгергіштігін ескерудің түбегейлі маңыздылығы туралы\\n алғаш рет Г.А.Мавляновтың жұмысында айтылған. Сондай-ақ, ол осы өзгергіштікті сандық\\n бағалау үшін математикалық статистика әдістерін қолданудың маңыздылығы туралы мәселе\\n қойған. Қазақстанның оңтүстігіндегі лёссті топырақтар қасиеттерінің өзгергіштігіне\\n салыстырмалы талдау жүргізу үшін шөгінді топырақтарды суға қаныққанға дейін және суға\\n қаныққаннан кейін олардың физика-механикалық қасиеттеріне зертханалық сынаулар\\n жүргізілді. Зертханалық зерттеудің артықшылығы лёсс топырақтарының кеңістіктік\\n өзгергіштігін, уақыт факторын, деформацияланған жай-күйін және т.б. ескере отырып,\\n күтілетін процестерді зерттеу мүмкіндігі болып табылады. Алынған нәтижелерді талдай\\n келе, лёсс топырақтары суға қаныққаннан кейін физикалық сияқты, беріктілік пен\\n деформациялық сипаттамалардың өзгергіштігімен де сипатталады деп айтуға болады. Лёсс\\n саздағының ылғалдылығы судың толық қанығуына дейін жоғарылаған кезде ішкі ілінісу\\n бұрышының мәні нөлге дейін, ал ішкі үйкеліс бұрышы - 1,6 есе азайды. Құрылыстар\\n негіздеріндегі лёсс топырақтары сипаттамаларының оларды суға қаныққаннан кейін\\n өзгермелілігі лёсс шөгетін Топырақтардың объективті сапасы болып табылады.\",\"PeriodicalId\":309127,\"journal\":{\"name\":\"Bulletin of the Korkyt Ata Kyzylorda University\",\"volume\":\"26 1\",\"pages\":\"0\"},\"PeriodicalIF\":0.0000,\"publicationDate\":\"1900-01-01\",\"publicationTypes\":\"Journal Article\",\"fieldsOfStudy\":null,\"isOpenAccess\":false,\"openAccessPdf\":\"\",\"citationCount\":\"0\",\"resultStr\":null,\"platform\":\"Semanticscholar\",\"paperid\":null,\"PeriodicalName\":\"Bulletin of the Korkyt Ata Kyzylorda University\",\"FirstCategoryId\":\"1085\",\"ListUrlMain\":\"https://doi.org/10.52081/bkaku.2022.v62.i3.118\",\"RegionNum\":0,\"RegionCategory\":null,\"ArticlePicture\":[],\"TitleCN\":null,\"AbstractTextCN\":null,\"PMCID\":null,\"EPubDate\":\"\",\"PubModel\":\"\",\"JCR\":\"\",\"JCRName\":\"\",\"Score\":null,\"Total\":0}","platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Bulletin of the Korkyt Ata Kyzylorda University","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.52081/bkaku.2022.v62.i3.118","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
ANALYSIS OF THE RESULTS OF THE PROPERTIES OF SUBSIDENCE SOILS DETERMINED IN THE
LABORATORY OF LLP "GEOTECHNICAL INSTITUTE OF SURVEY ENGINEERS" IN THE CITY OF
KYZYLORDA
Соңғы онжылдықта көптеген зерттеушілер лёссті топырақтардың физикалық және
механикалық (беріктілік және деформациялық сипаттамалары) айтарлықтай өзгергіштігін және
осы жағдайды инженерлік есептеулерде ескеру қажеттілігін атап өтті. Инженерлік-құрылыс
тәжірибесінде топырақ қасиеттерінің өзгергіштігін ескерудің түбегейлі маңыздылығы туралы
алғаш рет Г.А.Мавляновтың жұмысында айтылған. Сондай-ақ, ол осы өзгергіштікті сандық
бағалау үшін математикалық статистика әдістерін қолданудың маңыздылығы туралы мәселе
қойған. Қазақстанның оңтүстігіндегі лёссті топырақтар қасиеттерінің өзгергіштігіне
салыстырмалы талдау жүргізу үшін шөгінді топырақтарды суға қаныққанға дейін және суға
қаныққаннан кейін олардың физика-механикалық қасиеттеріне зертханалық сынаулар
жүргізілді. Зертханалық зерттеудің артықшылығы лёсс топырақтарының кеңістіктік
өзгергіштігін, уақыт факторын, деформацияланған жай-күйін және т.б. ескере отырып,
күтілетін процестерді зерттеу мүмкіндігі болып табылады. Алынған нәтижелерді талдай
келе, лёсс топырақтары суға қаныққаннан кейін физикалық сияқты, беріктілік пен
деформациялық сипаттамалардың өзгергіштігімен де сипатталады деп айтуға болады. Лёсс
саздағының ылғалдылығы судың толық қанығуына дейін жоғарылаған кезде ішкі ілінісу
бұрышының мәні нөлге дейін, ал ішкі үйкеліс бұрышы - 1,6 есе азайды. Құрылыстар
негіздеріндегі лёсс топырақтары сипаттамаларының оларды суға қаныққаннан кейін
өзгермелілігі лёсс шөгетін Топырақтардың объективті сапасы болып табылады.