{"title":"CÖNKLER VE “CELALİ” MAHLASIYLA YAZILMIŞ BİR CÖNK","authors":"Mirza Polat","doi":"10.17498/KDENIZ.483100","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Halk edebiyatinin onemli kaynaklarindan biri olarak kabul edilen conkler, sistemli bir sekilde yazilmamis ancak halkin icinden cikan edebi sahsiyetlerin eserlerini gunumuze ulastirmada onemli bir kaynak gorevi gormustur. Conkun ne oldugu ile ilgili pek cok tanim yapilmistir. Bu tanimlamalarin bazilarina asagidaki yazimizda yer verdik. Okumaya calistigimiz conk Celali mahlasiyla yazilmistir. Conkun basinda Raif Yelkenci Conku No: 8 yazmaktadir. Bir sonraki sayfada ise Latin rakamlari ile 1622 tarihi yazilmaktadir. Conkte bulunan siirler iki misra seklinde yazilarak toplam 23 sayfadir. Şiirlerden ilki bir satirik siir ozelligi gostermektedir. Conkte birden cok siir turu bulunmakla birlikte bir de gazel vardir. Conkun okunmasi esnasinda karsilasilan sorunlar ve cozumlerine dair fikirleri asagida zikrettik. Conkteki siirlerde sair genel bir guzellemeden sonra Istanbul ile ilgili bir guzelleme yazmistir. Şiirde Istanbul semtlerinin isimlerini belirterek yazmis ve genel cercevede Topkapi, Galata, Beyoglu gibi Istanbul’un gozde yerlerini siire konu etmistir. Tahminimizce conkte siirleri bulunan sair saraya yakin biridir. Zira siirlerinde devlet erkanina karsi bir ovgu soz konusudur. Şair siirlerinde ordudan ve ordu mensuplarindan da bahsetmektedir. Okudugumuz conkun yazarinin Istanbul’da yasayan bir asker olma ihtimali yuksektir. Zira yazmis oldugu siirler icinde Yeniceri ocaginin gecmesi, Bektasi ile ilgili kisimlarin yogun olmasi ve Bektasi’ye karsi bir ovgunun olmasi bu tahminde bulunmamizi saglamistir. Conku yazan kisi imla ile ilgili herhangi bir cikarimda bulunmadan serbest bir sekilde kalemini kullanmistir. Ayni kelimeleri farkli sekilde yazmistir. Bu da metni okumamizi biraz zorlastirmistir. Ancak buna ragmen conkte okunamayan bir yer yoktur. Sadece conkteki silinme ve kopmalardan dolayi eksiklik vardir.","PeriodicalId":344427,"journal":{"name":"Dergi Karadeniz","volume":"38 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2018-12-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Dergi Karadeniz","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.17498/KDENIZ.483100","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
Halk edebiyatinin onemli kaynaklarindan biri olarak kabul edilen conkler, sistemli bir sekilde yazilmamis ancak halkin icinden cikan edebi sahsiyetlerin eserlerini gunumuze ulastirmada onemli bir kaynak gorevi gormustur. Conkun ne oldugu ile ilgili pek cok tanim yapilmistir. Bu tanimlamalarin bazilarina asagidaki yazimizda yer verdik. Okumaya calistigimiz conk Celali mahlasiyla yazilmistir. Conkun basinda Raif Yelkenci Conku No: 8 yazmaktadir. Bir sonraki sayfada ise Latin rakamlari ile 1622 tarihi yazilmaktadir. Conkte bulunan siirler iki misra seklinde yazilarak toplam 23 sayfadir. Şiirlerden ilki bir satirik siir ozelligi gostermektedir. Conkte birden cok siir turu bulunmakla birlikte bir de gazel vardir. Conkun okunmasi esnasinda karsilasilan sorunlar ve cozumlerine dair fikirleri asagida zikrettik. Conkteki siirlerde sair genel bir guzellemeden sonra Istanbul ile ilgili bir guzelleme yazmistir. Şiirde Istanbul semtlerinin isimlerini belirterek yazmis ve genel cercevede Topkapi, Galata, Beyoglu gibi Istanbul’un gozde yerlerini siire konu etmistir. Tahminimizce conkte siirleri bulunan sair saraya yakin biridir. Zira siirlerinde devlet erkanina karsi bir ovgu soz konusudur. Şair siirlerinde ordudan ve ordu mensuplarindan da bahsetmektedir. Okudugumuz conkun yazarinin Istanbul’da yasayan bir asker olma ihtimali yuksektir. Zira yazmis oldugu siirler icinde Yeniceri ocaginin gecmesi, Bektasi ile ilgili kisimlarin yogun olmasi ve Bektasi’ye karsi bir ovgunun olmasi bu tahminde bulunmamizi saglamistir. Conku yazan kisi imla ile ilgili herhangi bir cikarimda bulunmadan serbest bir sekilde kalemini kullanmistir. Ayni kelimeleri farkli sekilde yazmistir. Bu da metni okumamizi biraz zorlastirmistir. Ancak buna ragmen conkte okunamayan bir yer yoktur. Sadece conkteki silinme ve kopmalardan dolayi eksiklik vardir.