{"title":"危险的关系。当代双重效果原则讨论中的邻近性问题","authors":"B. Chyrowicz","doi":"10.33392/diam.1899","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"„Problem bliskości” (closeness problem) został postawiony przez Philippę Foot w artykule The Problem of Abortion and the Doctrine of Double Effect. Autorka poddaje w nim krytyce klasyczną wersję zasady podwójnego skutku odróżniającą zamierzenie bezpośrednie od pośredniego i uznającą na tej podstawie za usprawiedliwione powodowanie złych skutków, które były wprawdzie przez sprawcę przewidywane, ale nie zamierzone. Foot uważa, że jeśli uznajemy spowodowanie złego skutku za usprawiedliwione, to sposób w jaki tego dokonujemy nie ma znaczenia, odwołanie do dystynkcji pośrednio/bezpośrednio może natomiast prowadzić w niektórych przypadkach do absurdalnych rozwiązań pozwalających wyróżnić w jednym działaniu dwa zdarzenia – stanowiące odpowiednio przedmiot pośredniego i bezpośredniego zamierzenia – które są względem siebie zbyt bliskie, by można do nich zastosować zasadę podwójnego skutku, np. wtedy, kiedy lekarz przeprowadza operację kraniotomii. Istotą tak zdefiniowanego problemu bliskości jest pytanie o możliwe kryterium, które pozwoliłoby określić, które ze skutków działania mieszczą się w zamierzeniu, a które są jedynie przewidywane. Punktem wyjścia prowadzonych w artykule analiz problemu bliskości będzie sposób, w jaki postawiła go w swoim artykule Foot. W drugiej, najobszerniejszej części artykułu zostanie przytoczonych szereg współczesnych prób rozstrzygnięcia problemu bliskości, trzecia natomiast jest próbą odpowiedzi na pytanie, dlaczego dyskusja nad problemem bliskości zdaje się tkwić w martwym punkcie.","PeriodicalId":42290,"journal":{"name":"Diametros","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.4000,"publicationDate":"2023-12-05","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":"{\"title\":\"Niebezpieczne związki. Problem bliskości we współczesnej dyskusji nad zasadą podwójnego skutku\",\"authors\":\"B. Chyrowicz\",\"doi\":\"10.33392/diam.1899\",\"DOIUrl\":null,\"url\":null,\"abstract\":\"„Problem bliskości” (closeness problem) został postawiony przez Philippę Foot w artykule The Problem of Abortion and the Doctrine of Double Effect. Autorka poddaje w nim krytyce klasyczną wersję zasady podwójnego skutku odróżniającą zamierzenie bezpośrednie od pośredniego i uznającą na tej podstawie za usprawiedliwione powodowanie złych skutków, które były wprawdzie przez sprawcę przewidywane, ale nie zamierzone. Foot uważa, że jeśli uznajemy spowodowanie złego skutku za usprawiedliwione, to sposób w jaki tego dokonujemy nie ma znaczenia, odwołanie do dystynkcji pośrednio/bezpośrednio może natomiast prowadzić w niektórych przypadkach do absurdalnych rozwiązań pozwalających wyróżnić w jednym działaniu dwa zdarzenia – stanowiące odpowiednio przedmiot pośredniego i bezpośredniego zamierzenia – które są względem siebie zbyt bliskie, by można do nich zastosować zasadę podwójnego skutku, np. wtedy, kiedy lekarz przeprowadza operację kraniotomii. Istotą tak zdefiniowanego problemu bliskości jest pytanie o możliwe kryterium, które pozwoliłoby określić, które ze skutków działania mieszczą się w zamierzeniu, a które są jedynie przewidywane. Punktem wyjścia prowadzonych w artykule analiz problemu bliskości będzie sposób, w jaki postawiła go w swoim artykule Foot. W drugiej, najobszerniejszej części artykułu zostanie przytoczonych szereg współczesnych prób rozstrzygnięcia problemu bliskości, trzecia natomiast jest próbą odpowiedzi na pytanie, dlaczego dyskusja nad problemem bliskości zdaje się tkwić w martwym punkcie.\",\"PeriodicalId\":42290,\"journal\":{\"name\":\"Diametros\",\"volume\":null,\"pages\":null},\"PeriodicalIF\":0.4000,\"publicationDate\":\"2023-12-05\",\"publicationTypes\":\"Journal Article\",\"fieldsOfStudy\":null,\"isOpenAccess\":false,\"openAccessPdf\":\"\",\"citationCount\":\"0\",\"resultStr\":null,\"platform\":\"Semanticscholar\",\"paperid\":null,\"PeriodicalName\":\"Diametros\",\"FirstCategoryId\":\"1085\",\"ListUrlMain\":\"https://doi.org/10.33392/diam.1899\",\"RegionNum\":0,\"RegionCategory\":null,\"ArticlePicture\":[],\"TitleCN\":null,\"AbstractTextCN\":null,\"PMCID\":null,\"EPubDate\":\"\",\"PubModel\":\"\",\"JCR\":\"0\",\"JCRName\":\"PHILOSOPHY\",\"Score\":null,\"Total\":0}","platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Diametros","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.33392/diam.1899","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"0","JCRName":"PHILOSOPHY","Score":null,"Total":0}
Niebezpieczne związki. Problem bliskości we współczesnej dyskusji nad zasadą podwójnego skutku
„Problem bliskości” (closeness problem) został postawiony przez Philippę Foot w artykule The Problem of Abortion and the Doctrine of Double Effect. Autorka poddaje w nim krytyce klasyczną wersję zasady podwójnego skutku odróżniającą zamierzenie bezpośrednie od pośredniego i uznającą na tej podstawie za usprawiedliwione powodowanie złych skutków, które były wprawdzie przez sprawcę przewidywane, ale nie zamierzone. Foot uważa, że jeśli uznajemy spowodowanie złego skutku za usprawiedliwione, to sposób w jaki tego dokonujemy nie ma znaczenia, odwołanie do dystynkcji pośrednio/bezpośrednio może natomiast prowadzić w niektórych przypadkach do absurdalnych rozwiązań pozwalających wyróżnić w jednym działaniu dwa zdarzenia – stanowiące odpowiednio przedmiot pośredniego i bezpośredniego zamierzenia – które są względem siebie zbyt bliskie, by można do nich zastosować zasadę podwójnego skutku, np. wtedy, kiedy lekarz przeprowadza operację kraniotomii. Istotą tak zdefiniowanego problemu bliskości jest pytanie o możliwe kryterium, które pozwoliłoby określić, które ze skutków działania mieszczą się w zamierzeniu, a które są jedynie przewidywane. Punktem wyjścia prowadzonych w artykule analiz problemu bliskości będzie sposób, w jaki postawiła go w swoim artykule Foot. W drugiej, najobszerniejszej części artykułu zostanie przytoczonych szereg współczesnych prób rozstrzygnięcia problemu bliskości, trzecia natomiast jest próbą odpowiedzi na pytanie, dlaczego dyskusja nad problemem bliskości zdaje się tkwić w martwym punkcie.