Prezentowany tekst jest poświęcony pytaniu, czy terapii przeprowadzanej w ramach programów poszerzonego dostępu może lub powinna towarzyszyć aktywność badawcza. Składa się on z trzech części. W pierwszej zestawiono zadania, którym mogą posłużyć informacje medyczne dotyczące przebiegu programów poszerzonego dostępu, co prowadzi do wniosku, że nawet uwzględniając specyficzne ograniczenia ich wartości poznawczej, tego typu dane mogą znaleźć sensowne zastosowanie. Część drugą poświęcono nielicznym regulacjom prawa europejskiego dotyczącym omawianego zagadnienia oraz przyznającej lekarzom/badaczom szerokie uprawnienia polskiej Ustawie o zawodach lekarza i lekarza dentysty. W ostatniej części artykułu przedstawiono dwa argumenty pozwalające etycznie uzasadnić przyznanie tak szerokich uprawnień badaczom, a co za tym idzie ograniczyć autonomię pacjentów.
{"title":"Programy poszerzonego dostępu jako źródło danych poznawczych","authors":"Olga Dryla","doi":"10.33392/diam.1941","DOIUrl":"https://doi.org/10.33392/diam.1941","url":null,"abstract":"\u0000Prezentowany tekst jest poświęcony pytaniu, czy terapii przeprowadzanej w ramach programów poszerzonego dostępu może lub powinna towarzyszyć aktywność badawcza. Składa się on z trzech części. W pierwszej zestawiono zadania, którym mogą posłużyć informacje medyczne dotyczące przebiegu programów poszerzonego dostępu, co prowadzi do wniosku, że nawet uwzględniając specyficzne ograniczenia ich wartości poznawczej, tego typu dane mogą znaleźć sensowne zastosowanie. Część drugą poświęcono nielicznym regulacjom prawa europejskiego dotyczącym omawianego zagadnienia oraz przyznającej lekarzom/badaczom szerokie uprawnienia polskiej Ustawie o zawodach lekarza i lekarza dentysty. W ostatniej części artykułu przedstawiono dwa argumenty pozwalające etycznie uzasadnić przyznanie tak szerokich uprawnień badaczom, a co za tym idzie ograniczyć autonomię pacjentów.\u0000","PeriodicalId":42290,"journal":{"name":"Diametros","volume":"35 13","pages":""},"PeriodicalIF":0.3,"publicationDate":"2023-12-13","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139006568","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Dynamiczny rozwój technologii medycznych, za które możemy uznać stosowanie produktów leczniczych i procedur medycznych, wymaga refleksji odnoszącej się do sposobów zapewnienia bezpieczeństwa potencjalnych beneficjentów tego rodzaju oddziaływań (pacjentów) oraz osób stosujących takie sposoby leczenia (wykonujących zawody medyczne) w wymiarze zarówno prawnym, jak i etycznym. Dotyczy to w szczególności obserwowanego obecnie wpływu mediów na podejmowane w systemie ochrony zdrowia działania oraz indywidualne decyzje pacjentów o stosowaniu oferowanych leków i/lub procedur medycznych. W artykule prezentowane są wybrane przepisy prawne definiujące warunki stosowania produktów leczniczych oraz procedur medycznych o charakterze eksperymentalnym. Podstawowym elementem rozważań jest wskazanie prawnych uwarunkowań dla tego rodzaju wykorzystywania tak rozumianych technologii medycznych, także w szerszym tle – z dokonaniem charakterystyki uwarunkowań etycznych dla przekazu medialnego, w tym zapewnienia jego właściwej jakości dla ochrony zdrowia publicznego.
{"title":"Reklamy eksperymentalnych produktów leczniczych i procedur medycznych w świetle polskiego prawa i etyki mediów","authors":"Paweł Lipowski","doi":"10.33392/diam.1868","DOIUrl":"https://doi.org/10.33392/diam.1868","url":null,"abstract":"Dynamiczny rozwój technologii medycznych, za które możemy uznać stosowanie produktów leczniczych i procedur medycznych, wymaga refleksji odnoszącej się do sposobów zapewnienia bezpieczeństwa potencjalnych beneficjentów tego rodzaju oddziaływań (pacjentów) oraz osób stosujących takie sposoby leczenia (wykonujących zawody medyczne) w wymiarze zarówno prawnym, jak i etycznym. Dotyczy to w szczególności obserwowanego obecnie wpływu mediów na podejmowane w systemie ochrony zdrowia działania oraz indywidualne decyzje pacjentów o stosowaniu oferowanych leków i/lub procedur medycznych.\u0000W artykule prezentowane są wybrane przepisy prawne definiujące warunki stosowania produktów leczniczych oraz procedur medycznych o charakterze eksperymentalnym. Podstawowym elementem rozważań jest wskazanie prawnych uwarunkowań dla tego rodzaju wykorzystywania tak rozumianych technologii medycznych, także w szerszym tle – z dokonaniem charakterystyki uwarunkowań etycznych dla przekazu medialnego, w tym zapewnienia jego właściwej jakości dla ochrony zdrowia publicznego.","PeriodicalId":42290,"journal":{"name":"Diametros","volume":"114 S144","pages":""},"PeriodicalIF":0.3,"publicationDate":"2023-12-13","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"138976830","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Materialism as a doctrine is, of course, a part of the history of philosophy, even if it was often a polemical construct, and it took until the 18th century for philosophers to be willing to call themselves materialists. Difficulties also have been pointed out in terms of “continuity,” i.e., does what Democritus, Lucretius, Hobbes and Diderot have to say about matter, the body and the soul all belong in one discursive and conceptual frame? Interestingly, materialism is also a classic figure in the history of medicine, often intersecting with philosophical considerations. Notably, the question of body-soul relations. This is apparent in Galen’s treatise on body and soul and then much more massively in the early modern period (with reference to Galen, but also Lucretius, and Aristotelian naturalism). In the following essay I reflect on the exact nature of early modern medical materialism, its philosophical status and contribution.
{"title":"Atheist Therapy: Radical Embodiment in Early Modern Medical Materialism","authors":"Charles Wolfe","doi":"10.33392/diam.1881","DOIUrl":"https://doi.org/10.33392/diam.1881","url":null,"abstract":"Materialism as a doctrine is, of course, a part of the history of philosophy, even if it was often a polemical construct, and it took until the 18th century for philosophers to be willing to call themselves materialists. Difficulties also have been pointed out in terms of “continuity,” i.e., does what Democritus, Lucretius, Hobbes and Diderot have to say about matter, the body and the soul all belong in one discursive and conceptual frame? Interestingly, materialism is also a classic figure in the history of medicine, often intersecting with philosophical considerations. Notably, the question of body-soul relations. This is apparent in Galen’s treatise on body and soul and then much more massively in the early modern period (with reference to Galen, but also Lucretius, and Aristotelian naturalism). In the following essay I reflect on the exact nature of early modern medical materialism, its philosophical status and contribution.","PeriodicalId":42290,"journal":{"name":"Diametros","volume":"1 3","pages":""},"PeriodicalIF":0.3,"publicationDate":"2023-12-09","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"138585925","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
„Problem bliskości” (closeness problem) został postawiony przez Philippę Foot w artykule The Problem of Abortion and the Doctrine of Double Effect. Autorka poddaje w nim krytyce klasyczną wersję zasady podwójnego skutku odróżniającą zamierzenie bezpośrednie od pośredniego i uznającą na tej podstawie za usprawiedliwione powodowanie złych skutków, które były wprawdzie przez sprawcę przewidywane, ale nie zamierzone. Foot uważa, że jeśli uznajemy spowodowanie złego skutku za usprawiedliwione, to sposób w jaki tego dokonujemy nie ma znaczenia, odwołanie do dystynkcji pośrednio/bezpośrednio może natomiast prowadzić w niektórych przypadkach do absurdalnych rozwiązań pozwalających wyróżnić w jednym działaniu dwa zdarzenia – stanowiące odpowiednio przedmiot pośredniego i bezpośredniego zamierzenia – które są względem siebie zbyt bliskie, by można do nich zastosować zasadę podwójnego skutku, np. wtedy, kiedy lekarz przeprowadza operację kraniotomii. Istotą tak zdefiniowanego problemu bliskości jest pytanie o możliwe kryterium, które pozwoliłoby określić, które ze skutków działania mieszczą się w zamierzeniu, a które są jedynie przewidywane. Punktem wyjścia prowadzonych w artykule analiz problemu bliskości będzie sposób, w jaki postawiła go w swoim artykule Foot. W drugiej, najobszerniejszej części artykułu zostanie przytoczonych szereg współczesnych prób rozstrzygnięcia problemu bliskości, trzecia natomiast jest próbą odpowiedzi na pytanie, dlaczego dyskusja nad problemem bliskości zdaje się tkwić w martwym punkcie.
{"title":"Niebezpieczne związki. Problem bliskości we współczesnej dyskusji nad zasadą podwójnego skutku","authors":"B. Chyrowicz","doi":"10.33392/diam.1899","DOIUrl":"https://doi.org/10.33392/diam.1899","url":null,"abstract":"„Problem bliskości” (closeness problem) został postawiony przez Philippę Foot w artykule The Problem of Abortion and the Doctrine of Double Effect. Autorka poddaje w nim krytyce klasyczną wersję zasady podwójnego skutku odróżniającą zamierzenie bezpośrednie od pośredniego i uznającą na tej podstawie za usprawiedliwione powodowanie złych skutków, które były wprawdzie przez sprawcę przewidywane, ale nie zamierzone. Foot uważa, że jeśli uznajemy spowodowanie złego skutku za usprawiedliwione, to sposób w jaki tego dokonujemy nie ma znaczenia, odwołanie do dystynkcji pośrednio/bezpośrednio może natomiast prowadzić w niektórych przypadkach do absurdalnych rozwiązań pozwalających wyróżnić w jednym działaniu dwa zdarzenia – stanowiące odpowiednio przedmiot pośredniego i bezpośredniego zamierzenia – które są względem siebie zbyt bliskie, by można do nich zastosować zasadę podwójnego skutku, np. wtedy, kiedy lekarz przeprowadza operację kraniotomii. Istotą tak zdefiniowanego problemu bliskości jest pytanie o możliwe kryterium, które pozwoliłoby określić, które ze skutków działania mieszczą się w zamierzeniu, a które są jedynie przewidywane. Punktem wyjścia prowadzonych w artykule analiz problemu bliskości będzie sposób, w jaki postawiła go w swoim artykule Foot. W drugiej, najobszerniejszej części artykułu zostanie przytoczonych szereg współczesnych prób rozstrzygnięcia problemu bliskości, trzecia natomiast jest próbą odpowiedzi na pytanie, dlaczego dyskusja nad problemem bliskości zdaje się tkwić w martwym punkcie.","PeriodicalId":42290,"journal":{"name":"Diametros","volume":"64 4","pages":""},"PeriodicalIF":0.3,"publicationDate":"2023-12-05","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"138600710","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Alberto Giubilini, Rachel Gur-Arie, Euzebiusz Jamrozik
We discuss the relationship between expertise, expert authority, and trust in the case of vaccine research and policy, with a particular focus on COVID-19 vaccines. We argue that expert authority is not merely an epistemic notion, but entails being trusted by the relevant public and is valuable if it is accompanied by expert trustworthiness. Trustworthiness requires, among other things, being transparent, acknowledging uncertainty and expert disagreement (e.g., around vaccines’ effectiveness and safety), being willing to revise views in response to new evidence, and being clear about the values that underpin expert recommendations. We explore how failure to acknowledge expert disagreement and uncertainty can undermine trust in vaccination and public health experts, using expert recommendations around COVID-19 vaccines as a case study.
{"title":"Expertise, disagreement, and trust in vaccine science and policy. The importance of transparency in a world of experts","authors":"Alberto Giubilini, Rachel Gur-Arie, Euzebiusz Jamrozik","doi":"10.33392/diam.1871","DOIUrl":"https://doi.org/10.33392/diam.1871","url":null,"abstract":"We discuss the relationship between expertise, expert authority, and trust in the case of vaccine research and policy, with a particular focus on COVID-19 vaccines. We argue that expert authority is not merely an epistemic notion, but entails being trusted by the relevant public and is valuable if it is accompanied by expert trustworthiness. Trustworthiness requires, among other things, being transparent, acknowledging uncertainty and expert disagreement (e.g., around vaccines’ effectiveness and safety), being willing to revise views in response to new evidence, and being clear about the values that underpin expert recommendations. We explore how failure to acknowledge expert disagreement and uncertainty can undermine trust in vaccination and public health experts, using expert recommendations around COVID-19 vaccines as a case study.","PeriodicalId":42290,"journal":{"name":"Diametros","volume":"73 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135995500","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Nienormatywna waga ciała podlegała zmiennym ocenom w czasie. Piętnowanie otyłości ze względów estetycznych rozpoczęło się w świecie zachodnim dopiero w drugiej połowie XIX w., a w XX wieku dostrzeżono jej związek ze zwiększoną śmiertelnością. Masa ciała jest związana ze społecznymi i kulturowymi znaczeniami, które wpływają na tożsamość człowieka, a dyskusje na jej temat wywołują spore emocje. Słowa używane w odniesieniu do masy ciała mogą wpływać na postrzeganie siebie, postawy i zachowania ludzi. Badania eksperymentalne pokazują, że nawet krótka ekspozycja na słowa związane z ciałem może wywołać automatyczne oceny i osądy dotyczące kształtu i wagi ciała. Te negatywne i często ukryte skojarzenia są symptomem szerszej społecznej stygmatyzacji związanej z wagą. Ostatnie dowody wskazują na globalizację i obecność piętna wagi zarówno w krajach rozwiniętych, jak i rozwijających się na całym świecie. Liczne badania wskazują ponadto, że zawstydzanie wagą nie prowadzi do jej redukcji, ale do jej zwiększenia. Dlatego z punktu widzenia zdrowia publicznego istotne jest wypracowanie komunikatów co najmniej nie stygmatyzucjących. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie istniejących badań na temat stygmatyzujących treści w mediach, jak również analiza trzech wybranych kampanii społecznych związanych z otyłością.
{"title":"Pomiędzy stygmatyzacją a akceptacją ciała. Medialne dyskursy wokół osób z otyłością","authors":"Irena Wolska- Zogata","doi":"10.33392/diam.1863","DOIUrl":"https://doi.org/10.33392/diam.1863","url":null,"abstract":"Nienormatywna waga ciała podlegała zmiennym ocenom w czasie. Piętnowanie otyłości ze względów estetycznych rozpoczęło się w świecie zachodnim dopiero w drugiej połowie XIX w., a w XX wieku dostrzeżono jej związek ze zwiększoną śmiertelnością. Masa ciała jest związana ze społecznymi i kulturowymi znaczeniami, które wpływają na tożsamość człowieka, a dyskusje na jej temat wywołują spore emocje. Słowa używane w odniesieniu do masy ciała mogą wpływać na postrzeganie siebie, postawy i zachowania ludzi. Badania eksperymentalne pokazują, że nawet krótka ekspozycja na słowa związane z ciałem może wywołać automatyczne oceny i osądy dotyczące kształtu i wagi ciała. Te negatywne i często ukryte skojarzenia są symptomem szerszej społecznej stygmatyzacji związanej z wagą. Ostatnie dowody wskazują na globalizację i obecność piętna wagi zarówno w krajach rozwiniętych, jak i rozwijających się na całym świecie. Liczne badania wskazują ponadto, że zawstydzanie wagą nie prowadzi do jej redukcji, ale do jej zwiększenia. Dlatego z punktu widzenia zdrowia publicznego istotne jest wypracowanie komunikatów co najmniej nie stygmatyzucjących. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie istniejących badań na temat stygmatyzujących treści w mediach, jak również analiza trzech wybranych kampanii społecznych związanych z otyłością.","PeriodicalId":42290,"journal":{"name":"Diametros","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.3,"publicationDate":"2023-08-03","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46412206","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Celem artykułu jest wyjaśnienie wzajemnych relacji pomiędzy oceną etyczną badań naukowych z wykorzystaniem danych osobowych i oceną spełnienia wymogów prawa ochrony danych osobowych. Artykuł przedstawia wzajemne relacje pomiędzy ochroną danych osobowych a działalnością naukową z perspektywy dogmatycznej, prawną regulację przetwarzania danych osobowych w badaniach naukowych, w tym tzw. wyjątki badawcze, które znajdą zastosowanie w przypadku, gdy dane będą przetwarzane do celów badań naukowych, zagadnienie znaczenia spełnienia wymagań etycznych badań naukowych z perspektywy możliwości skorzystania ze wskazanych wyjątków oraz porównanie etycznego i prawnego reżimu ochrony danych osobowych w badaniach (cele, kryteria, organy i procedury).
{"title":"Ochrona danych osobowych jako element oceny etycznej badań naukowych z udziałem ludzi","authors":"Mariusz Jagielski","doi":"10.33392/diam.1869","DOIUrl":"https://doi.org/10.33392/diam.1869","url":null,"abstract":"Celem artykułu jest wyjaśnienie wzajemnych relacji pomiędzy oceną etyczną badań naukowych z wykorzystaniem danych osobowych i oceną spełnienia wymogów prawa ochrony danych osobowych. Artykuł przedstawia wzajemne relacje pomiędzy ochroną danych osobowych a działalnością naukową z perspektywy dogmatycznej, prawną regulację przetwarzania danych osobowych w badaniach naukowych, w tym tzw. wyjątki badawcze, które znajdą zastosowanie w przypadku, gdy dane będą przetwarzane do celów badań naukowych, zagadnienie znaczenia spełnienia wymagań etycznych badań naukowych z perspektywy możliwości skorzystania ze wskazanych wyjątków oraz porównanie etycznego i prawnego reżimu ochrony danych osobowych w badaniach (cele, kryteria, organy i procedury).","PeriodicalId":42290,"journal":{"name":"Diametros","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.3,"publicationDate":"2023-06-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"44565926","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Celem artykułu jest przedstawienie wyzwań i trudności, jakie mogą pojawić się w procesie oceny przez komisje etyczne projektów badawczych bazujących na jakościowych technikach gromadzenia danych uzyskiwanych od osób świadczących różnego rodzaju usługi seksualne. Badania te zwykle podlegają ocenie komisji etycznych ze względu na ryzyko krzywdy dla uczestników, którzy postrzegani są jako szczególnie „podatni na zranienie”. Jednocześnie ze względu na stygmatyzację społeczną, jaka wiąże się ze świadczeniem usług seksualnych, zarówno badacze, jak i osoby uczestniczące w badaniu i wchodzące w skład komisji etycznych mogą mieć swoje wyobrażenia i oczekiwania co do tego, jak powinny przebiegać etyczne badania w tym obszarze. Odwołując się do doświadczeń badaczek anglosaskich, omówię, jak te oczekiwania oraz wymagania komisji etycznych zderzają się, stawiając badaczy przed koniecznością spełniania rozbieżnych czy wręcz sprzecznych oczekiwań różnych aktorów społecznych. Zaproponuję także, w jakim kierunku mógłby zmienić się sposób działania rodzimych komisji etycznych, aby proces uzyskiwania ich aprobaty był bardziej demokratyczny i otwarty na zróżnicowane potrzeby tak badaczy, jak i osób uczestniczących w badaniach.
{"title":"Komisja etyczna jako strażnik, wróg, cenzor czy partner? Proces oceny etycznej badań społecznych z udziałem osób świadczących usługi seksualne","authors":"Izabela Ślęzak","doi":"10.33392/diam.1862","DOIUrl":"https://doi.org/10.33392/diam.1862","url":null,"abstract":"Celem artykułu jest przedstawienie wyzwań i trudności, jakie mogą pojawić się w procesie oceny przez komisje etyczne projektów badawczych bazujących na jakościowych technikach gromadzenia danych uzyskiwanych od osób świadczących różnego rodzaju usługi seksualne. Badania te zwykle podlegają ocenie komisji etycznych ze względu na ryzyko krzywdy dla uczestników, którzy postrzegani są jako szczególnie „podatni na zranienie”. Jednocześnie ze względu na stygmatyzację społeczną, jaka wiąże się ze świadczeniem usług seksualnych, zarówno badacze, jak i osoby uczestniczące w badaniu i wchodzące w skład komisji etycznych mogą mieć swoje wyobrażenia i oczekiwania co do tego, jak powinny przebiegać etyczne badania w tym obszarze. Odwołując się do doświadczeń badaczek anglosaskich, omówię, jak te oczekiwania oraz wymagania komisji etycznych zderzają się, stawiając badaczy przed koniecznością spełniania rozbieżnych czy wręcz sprzecznych oczekiwań różnych aktorów społecznych. Zaproponuję także, w jakim kierunku mógłby zmienić się sposób działania rodzimych komisji etycznych, aby proces uzyskiwania ich aprobaty był bardziej demokratyczny i otwarty na zróżnicowane potrzeby tak badaczy, jak i osób uczestniczących w badaniach.","PeriodicalId":42290,"journal":{"name":"Diametros","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.3,"publicationDate":"2023-06-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"44966602","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
W krajach anglosaskich komisje etyczne mają długą historię i silną pozycję, chociaż jednocześnie ich funkcjonowanie wywołuje dyskusje w środowisku badaczy społecznych. W artykule analizuję wybrane kwestie sporne, które koncentrują się wokół trzech pytań: 1) Kogo chronią i powinny chronić komisje etyczne? 2) Czy komisje etyczne powinny tak samo chronić wszystkich uczestników badań? 3) Kiedy komisje etyczne mogą ingerować w metodologię ocenianego projektu badawczego? Przyjrzenie się tym sporom jest istotne, gdyż może pomóc w lepszym funkcjonowaniu komisji etycznych dla badań społecznych w Polsce. W ostatniej dekadzie ich liczba znacząco wzrosła, jednak nie towarzyszył temu szerszy namysł ani nad ich działaniem, ani nad wątpliwościami związanymi z taką kontrolą.
{"title":"Czego uczy dyskusja wokół anglosaskich komisji etycznych? Analiza wybranych kwestii spornych","authors":"Adrianna Surmiak","doi":"10.33392/diam.1865","DOIUrl":"https://doi.org/10.33392/diam.1865","url":null,"abstract":"W krajach anglosaskich komisje etyczne mają długą historię i silną pozycję, chociaż jednocześnie ich funkcjonowanie wywołuje dyskusje w środowisku badaczy społecznych. W artykule analizuję wybrane kwestie sporne, które koncentrują się wokół trzech pytań: 1) Kogo chronią i powinny chronić komisje etyczne? 2) Czy komisje etyczne powinny tak samo chronić wszystkich uczestników badań? 3) Kiedy komisje etyczne mogą ingerować w metodologię ocenianego projektu badawczego? Przyjrzenie się tym sporom jest istotne, gdyż może pomóc w lepszym funkcjonowaniu komisji etycznych dla badań społecznych w Polsce. W ostatniej dekadzie ich liczba znacząco wzrosła, jednak nie towarzyszył temu szerszy namysł ani nad ich działaniem, ani nad wątpliwościami związanymi z taką kontrolą.","PeriodicalId":42290,"journal":{"name":"Diametros","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.3,"publicationDate":"2023-06-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"42753846","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Symbiotic associations have been studied extensively in recent years, focusing mainly on the potential benefits to the host. However, understanding the role played by microorganisms in the physiology and fitness of the host, an aspect of the subject that had been neglected for a long time, has now become an important goal of symbiotic studies. Among the interesting philosophical questions are the following: how should we study the impact of symbiosis on the fitness of symbiotic microorganisms? What framework should scientists use, and on what philosophical assumptions should such research be based? In other words, when does comparing fitness make sense? In this paper, I develop such a framework, and argue that these requirements comprise: (i) phenotypically similar individuals put in the same (ii) sub-environment and contrast it with another popular approach. Finally, I apply this to the symbiosis between the Euprymna scolopes squid and Vibrio fischeri bacteria to show how scientists should evaluate the fitness of symbiotic microorganisms.
{"title":"Developing a Philosophical Foundation for the Study of the Microbial Side of Symbiosis","authors":"Adrian Stencel","doi":"10.33392/diam.1783","DOIUrl":"https://doi.org/10.33392/diam.1783","url":null,"abstract":"Symbiotic associations have been studied extensively in recent years, focusing mainly on the potential benefits to the host. However, understanding the role played by microorganisms in the physiology and fitness of the host, an aspect of the subject that had been neglected for a long time, has now become an important goal of symbiotic studies. Among the interesting philosophical questions are the following: how should we study the impact of symbiosis on the fitness of symbiotic microorganisms? What framework should scientists use, and on what philosophical assumptions should such research be based? In other words, when does comparing fitness make sense? In this paper, I develop such a framework, and argue that these requirements comprise: (i) phenotypically similar individuals put in the same (ii) sub-environment and contrast it with another popular approach. Finally, I apply this to the symbiosis between the Euprymna scolopes squid and Vibrio fischeri bacteria to show how scientists should evaluate the fitness of symbiotic microorganisms.","PeriodicalId":42290,"journal":{"name":"Diametros","volume":"35 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-05-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135693138","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
京公网安备 11010802042870号
京ICP备2023020795号-1
扫码关注我们
求助内容：
应助结果提醒方式：