PROSPECTS FOR APPLICATION OF MODERN TECHNOLOGIES FOR BIOENERGY GENERATION IN KAZAKHSTAN

Мақалада биоэнергияны дамыту үшін заманауи технологияларды қолдану мүмкіндіктері мен перспективалары қарастырылған. Авторлар елдегі жаңартылатын энергияның бір түрі ретінде биоэнергетиканың дамуына кедергі келтіретін негізгі проблемаларды анықтады. Бұл проблемалар салыстырмалы экономикалық және нарықтық артықшылықтардың болмауына, технологиялар мен техникалық шектеулерге, қалдықтарды басқарудың нашарлығына, биоэнергияны өндіру процесінің жанама өнімдерін басқаруға байланысты орын алды. Зерттеу энергия өндіру үшін биомассаны пайдалану тиімділігі бойынша эксперименттер жүргізілді. Бұл эксперименттер екі тәсілдің көмегімен жүзеге асырылды – сапалық және сандық. Сапалы тәсіл биоэнергияны дамыту жөніндегі халықаралық мекемелердің есептерін сипаттамалық және салыстырмалы талдауға негізделген. Сандық тәсіл екі факторлы корреляциялық-регрессиялық модельді құруға негізделген бағалау әдістемесінен тұрады, онда нәтижелі (эндогендік) факторлық белгі биогаздың (у) жалпы өндірісі болып табылады. Мақалада биоэнергия өндірісінің өндірістік әлеуетін арттыру бойынша ұсыныстар берілген: жабдықты сату, орнату және пайдалану шығындарының тиімділігін ескере отырып, технологиялар нарығын үнемі зерделеу; биоэнергия өндірісінің техникалық-экономикалық көрсеткіштерінің тәуекелдерін азайту мүмкіндігін ескеру; биоэнергияны өндіру үшін тиімді биомасса жеткізу тізбегін қамтамасыз ету; энергия өндіру үшін пайдаланылатын биомасса құрамын басқару стратегиясын әзірлеу. The article discusses the possibilities and prospects for using modern technologies for bioenergy development. The authors identified the main problems hindering bioenergy development as a form of renewable energy in the country. These problems are related to a lack of comparative economic and market advantages, technology and technical limitations, poor waste management, and management of by-products of the bioenergy production process. The study conducted experiments on the efficiency of using biomass for energy generation. These experiments were implemented using two approaches – qualitative and quantitative. The qualitative approach is based on descriptive and comparative analysis of reports from international institutions on bioenergy development. The quantitative approach consists of an assessment methodology based on a two-factor correlation-regression model construction, in which the effective (endogenous) factor characteristic is the total biogas production (y). The article provides recommendations for increasing the production potential of bioenergy production: constantly study the technology market considering the efficiency of sales and installation and operating costs of equipment; take into account the possibility of reducing the risks of technical and economic indicators of bioenergy production; ensure efficient biomass supply chains for bioenergy production; develop a strategy for managing the content of biomass used for energy production.