{"title":"„Sprawiedliwy ginie, a nikt się tym nie przejmuje” (Iz 57,1a) – obraz judejskiej elity w inwektywach Trito-Izajasza (Iz 56–57). Kryzys przywództwa w prowincji Jehud w połowie V wieku przed Chr.","authors":"A. Zawadzki","doi":"10.31743/biban.16162","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"\nArtykuł ma na celu ukazanie przedstawienie pięciu obrazów (Iz 56,1-8; 56,9-12; 57,1-2; 57,3-13; 57,14-21), ilustrujących sytuację społeczeństwa Yehud i jej elity w przeddzień reform Nehemiasza. On sam przedstawiony jako cudzoziemiec/eunuch, nieufny i unikający oskarżeń o naruszenie Prawa Mojżeszowego, zostaje pozytywnie przyjęty i uwiarygodniony przez środowisko prorockie Trito-Izajasza. Jednocześnie zostaje przedstawiony obraz wyjątkowo trudnej sytuacji, w której Nehemiaszowi przyszło działać. I choć na podstawie Iz 56-57 trudno powiedzieć, czy cała wspólnota Yehud jest skorumpowana, to jednak duża jej część uległa znieczulicy moralnej, duchowemu otępieniu, pijaństwu, prostytucji i bałwochwalczym praktykom (składanie dzieci w ofiarach, nierząd sakralny, kult Molocha). Jednak pośród ogromu zła — już od pierwszych wersetów Iz 56 — rozbłyska wielkie światło nadziei: powołanie eunucha/cudzoziemca, próba przełamania jego nieufności i uwiarygodnienie misji, która zostanie jasno ukazana w Iz 58, są początkiem reformatorskiego nurtu, popieranego przez środowisko prorockie Trito-Izajasza. Ponadto artykuł zwraca uwagę na użycie w Iz 56-57 stylu variatio, wymagającego od czytelnika podjęcia trudu intelektualnej refleksji, by przedstawione obrazy połączyć w jeden spójny obraz, uzupełniając szereg niedomówień i elips. \n \n \n \n","PeriodicalId":52162,"journal":{"name":"Biblical Annals","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.3000,"publicationDate":"2023-04-26","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Biblical Annals","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.31743/biban.16162","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"0","JCRName":"RELIGION","Score":null,"Total":0}
„Sprawiedliwy ginie, a nikt się tym nie przejmuje” (Iz 57,1a) – obraz judejskiej elity w inwektywach Trito-Izajasza (Iz 56–57). Kryzys przywództwa w prowincji Jehud w połowie V wieku przed Chr.
Artykuł ma na celu ukazanie przedstawienie pięciu obrazów (Iz 56,1-8; 56,9-12; 57,1-2; 57,3-13; 57,14-21), ilustrujących sytuację społeczeństwa Yehud i jej elity w przeddzień reform Nehemiasza. On sam przedstawiony jako cudzoziemiec/eunuch, nieufny i unikający oskarżeń o naruszenie Prawa Mojżeszowego, zostaje pozytywnie przyjęty i uwiarygodniony przez środowisko prorockie Trito-Izajasza. Jednocześnie zostaje przedstawiony obraz wyjątkowo trudnej sytuacji, w której Nehemiaszowi przyszło działać. I choć na podstawie Iz 56-57 trudno powiedzieć, czy cała wspólnota Yehud jest skorumpowana, to jednak duża jej część uległa znieczulicy moralnej, duchowemu otępieniu, pijaństwu, prostytucji i bałwochwalczym praktykom (składanie dzieci w ofiarach, nierząd sakralny, kult Molocha). Jednak pośród ogromu zła — już od pierwszych wersetów Iz 56 — rozbłyska wielkie światło nadziei: powołanie eunucha/cudzoziemca, próba przełamania jego nieufności i uwiarygodnienie misji, która zostanie jasno ukazana w Iz 58, są początkiem reformatorskiego nurtu, popieranego przez środowisko prorockie Trito-Izajasza. Ponadto artykuł zwraca uwagę na użycie w Iz 56-57 stylu variatio, wymagającego od czytelnika podjęcia trudu intelektualnej refleksji, by przedstawione obrazy połączyć w jeden spójny obraz, uzupełniając szereg niedomówień i elips.